Pluto
Ti Pluto, pormal a panakaidasig 134340 Pluto (simbolo: [1] ken [2]), ket isu ti maikadua a kadakkelan a naamammoan nga ansisit a planeta iti Sistema Solar (kalpasan ti Eris) ken ti maika sangapulo a kadakkelan a bagi a napalpaliiw a dagus a napakaliklikmutan ti Init. Kasisigud a naidadasig a kas ti makaasiam a planeta manipud ti Init, ti Pluto ket naidasig idi a kas maysa nga ansisit a planeta ken plutoid gapu ti panakaiduktalan a daytoy ket maysa kadagiti dakkel a bagbagi iti uneg ti Kuiper a barikes.
Discovery | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Nangduktal | Clyde W. Tombaugh | ||||||||
Petsa a naduktalan | Pebrero 18, 1930 | ||||||||
Dagiti panangikeddeng | |||||||||
Pannagikeddeng ti MPC | 134340 Pluto | ||||||||
Panangibalikas | /ˈpluːtoʊ/ (dengngen), | ||||||||
Nakainaganan | Pluto | ||||||||
Dagiti pangilasin | Plutoniano | ||||||||
Dagiti pakailasinan ti panaglikmut | |||||||||
Panawen J2000 | |||||||||
Aphelion |
| ||||||||
Perihelion |
| ||||||||
| |||||||||
Eksentrisidad | 0.248 807 66 | ||||||||
| |||||||||
366.73 nga al-aldaw | |||||||||
Napipia a kapardas ti panaglikmut | 4.666 km/s | ||||||||
14.86012204° | |||||||||
Paglikigan |
| ||||||||
110.303 47° | |||||||||
113.763 29° | |||||||||
Dagiti ammo a satelite | 4 | ||||||||
Dagiti pisikal a pakailasinan | |||||||||
Promedio a rayus |
| ||||||||
| |||||||||
Tomo |
| ||||||||
Masa | |||||||||
Promedio a densidad | 2.03 ± 0.06 g/cm3 | ||||||||
1.229 km/s | |||||||||
Panawen ti panagtayyek ti sidereal |
| ||||||||
Kapardas ti panagtayyek ti ekuador | 47.18 km/h | ||||||||
119.591 ± 0.014° (iti panagliklikmutan) | |||||||||
Panagpangato ti kanawan ti amianan nga ungto | 312.993° | ||||||||
Deklinasion ti amianan nga ungto | 6.163° | ||||||||
Albedo | 0.49–0.66 (heometriko, agbalbaliw babaen ti 35%) | ||||||||
| |||||||||
13.65 aginggana ti 16.3 (ti katimbengan ket 15.1) | |||||||||
−0.7 | |||||||||
0.065" aginggana ti 0.115" | |||||||||
Atmospeara | |||||||||
Presion ti rabaw | 0.30 Pa (kalgaw a kangato) | ||||||||
Pakabuklan babaen ti tomo | nitroheno, metano, karbon monoksido |
Kasla kadagiti kamkameng iti Kuiper a barikes, ti Pluto ket kangrunaan a nabuklan kadagiti bato ken yelo ken daytoy ket minaig a bassit laeng: agarup a maysa a pagkamnem ti masa iti Bulan ti Daga ken maysa a pagkatlo iti tomona. Addaan daytoy ti eksentriko ken napalikig unay a pagliklikmutan iti 30 aginggana ti 49 AU (4.4–7.4 bilion km) manipud ti Init. Daytoy ket ipanna ti Pluto ti sagpaminsan nga umasideg iti Init ngem ti Neptuno. Manipud idi 2011, daytoy ket 32.1 AU manipud ti Init.
Dagiti nagibasaran
urnosen- ^ JPL/NASA (2015-04-22). "What is a Dwarf Planet?". Jet Propulsion Laboratory. Naala idi 2022-01-19.
- ^ John Lewis, ed. (2004). Physics and chemistry of the solar system (2 nga ed.). Elsevier. p. 64.