Poales

urnos ti mulmula

Ti Poales ket ti dakkel nga urnos dagiti agsabsabong a mula kadagiti monocotyledon, ken mangiraman kadagiti pamilia dagiti mula a kas dagiti ruot, dagiti bromeliad, ken dagiti sedge. Sangapulo ket innem a mulmula ti agdama a bigbigen dagiti botaniko a kas parte ti Poales.

Poales
Sakup ti panawen: Naladaw a Kretasio – Kaudian (ngem kitaen ti teksto) 66–0 Ma
Kadawyan a trigo (Triticum aestivum)
Taksonomia urnosen
Pagarian: Plantae
Klado: Tracheophytes
Klado: Angiospermae
Klado: Monocots
Klado: Commelinids
Urnos: Poales
Small[1]
Dagiti pamilia

Kitaen ti teksto

Dibersidad
Agarup a 1,050 a henero

Deskripsion

urnosen
 
Ti Billbergia pyramidalis ti pamilia ti Bromeliaceae

Dagiti sabong ketkadawyanda a bassit, rikpan babaen dagiti bractea, ken maurnos kadagiti inploressensia (malaksid kadagiti talloa sebbangan ti henero ti Mayaca, nga agtagikua kadagiti napabassit unay, maysa iti sabong nga inploressensia). Dagitisabong dagiti adu a sebbangan ket mapolinador babaen ti angin; dagiti bukel ket kadawyan nga aglon iti arina.

Taksonomia

urnosen

Awaten ti sistema ti APG III (2009) ti urnos iti kaunegan ti klado ti monocot a tinawtawagan iti commelinids, ken awatenna dagiti sumaganad a 16 a pamilia:[1]

Ti nasapsapa a sistema ti APG (1998) ket inamponna tiisumet laeng a pannakaikabil ti urnos, ngem daytoy ket agus-usar iti panangiletra iti "commelinoids". Daytoy ket saan a nangiraman iti Bromeliaceae ken Mayaceae, ngem addaan idi kadagiti maipatinayon a pamilia ti Prioniaceae (itan ket nairaman iti Thurniaceae), Sparganiaceae (adda itan iti Typhaceae), ken Hydatellaceae (naiyakar itan manipud kadagiti monocot; kaudian a naduktalan a maysa a 'nasapa a nagbalbaliw' a linia dagiti agsabsabong a mula).

Ti naibatay iti morpolohia a sistema ti Cronquist ket saan a nangiraman iti maysa nga urnos nga agnagan iti Poales, nangikeddeng kadagitoy a pamilia kadagiti urnos ti Bromeliales, Cyperales, Hydatellales, Juncales, Restionales ken Typhales.

Kadagiti nasapa a sistema, ti maysa nga urnos a mangiraman iti pamilia ti ruot ket saan a tinawtawagan iti nagan a Poales, ngem babaen ti maysa a deskriptibo a botaniko a nagnagan a kas ti Graminales iti sistema ti Engler (pabaro idi 1964) keniti sistema ti Hutchinson (umuna nga edision, umuna a tomo, 1926), Glumiflorae inti sistema ti Wettstein (naudi a nabaliwan idi 1935) wenno Glumaceae iti sistema ti Bentham & Hooker (maikatlo a tomo, 1883).

Ebolusion ken pilohenio

urnosen

Dagiti kasapaan a posil a naigupit iti Poales ket napetsado iti naladaw a paset ti panawen ti Kretasio iti agarup a 66 a riwriw a tawen iti napalabas, ngem adda met dagiti panagadal (kas ti Bremer, 2002) a mangisingasing ti tinaudan ti grupo ket mabalin a gumay-at iti gangani a 115 a riwriw a tawen iti napalabas, mabalin nga idiay Abagatan nga Amerika. Dagiti kasapaan nga ammo a posil ket mangiraman kadagiti polen ken dagiti bunga.

Ti pilohenetiko a puesto ti Poales iti kaunegan ti commelinids ket narigat idi a masolbar, ngem ti maysa a panagusig a nagus-usar iti kompleto a chloroplast DNA ket nakabiruk iti suporta para iti Poales a kas kabasata grupo ti Commelinales kenmainayon pay ti Zingiberales.[2] Dagiti kangrunaan a linia iti kaunegan ti Poales ket naibagbagada a kas bromeliad, cyperid, xyrid, graminid, ken dagiti klado ti restiid. Ti maysa a pilohenetiko apanagusig ket kaaduan a nangsolbar ti pannakaikabagian iti kaunegan ti urnos ngem nakabiruk iti nakapsot a suporta para iti monophyly ti klado ti cyperid.[3] Ti pannakaikabagian a pagbaetan ti Centrolepidaceae ken Restoniaceae iti kaunegan ti klado ti restiid ket agtultuloy a saan a nalawag; ti immuna ket mabalin a naipempen iti naudi a naibaga.[3][4]

Commelinales

Zingiberales

Poales
Klado ti Bromeliad

Bromeliaceae

Typhaceae

Klado ti Cyperide

Mayacaceae

Rapateaceae

Thurniaceae

Cyperaceae

Juncaceae

Klado ti Xyrid

Eriocaulaceae

Xyridaceae

Klado ti Graminid

Flagellariaceae

Poaceae

Ecdeiocoleaceae

Joinvilleaceae

Klado ti Restiid

Anarthriaceae

Centrolepidaceae

Restionaceae

Dibersidad

urnosen

Dagiti uppat a kabaknangan iti sebbangan a pamilia iti urnos ket dagiti sumaganad:

  • Poaceae: 12,070 a sebbangan
  • Cyperaceae: 5,500 a sebbangan
  • Bromeliaceae: 3,170 a sebbangan
  • Eriocaulaceae: 1,150 a sebbangan

Historiko a taksonomia

urnosen

Cyperales

urnosen
 
Cyperus javanicus

Ti Cyperales ket isu idi ti nagan ti maysa nga urnos dagiti agsabsabong a mula. Kas nausar iti sistema ti Englerm (pabaro idi 1964) ken iti sistema ti Wettstein daytoy ket buklen laeng ti bugbugtong a pamilia. Iti sistema ti Cronquist daytoy ket nausar para iti maysa nga urnos (naikabil iti subklase ti Commelinidae) ken naipalawag a kas (1981):[5]

Ikeddeng itan ti sistema ti APG dagiti mula a nairaman iti urnos ti Poales.

Eriocaulales

urnosen
 
Eriocaulon decangulare

Ti Eriocaulales ket ti maysa a nagan a botaniko para iti maysa nga urnos dagiti agsabsabong a mula. Ti nagan ket impablaak babaen ni Takenoshin Nakai. Iti sistema ti Cronquist nausar idi ti nagan para iti maysa nga urnos a naikabil iti subklase ti Commelinidae. Ti urnos ket buklen ti maysa laeng a pamilia (1981):

Ikeddeng itan ti sistema ti APG IV dagitoy a mula iti urnos ti Poales.

Dagiti nagibasaran

urnosen
  1. ^ a b Angiosperm Phylogeny Group (2009). "An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG III". Botanical Journal of the Linnean Society. 161 (2): 105–121. doi:10.1111/j.1095-8339.2009.00996.x. Naiyarkibo manipud iti kasisigud (PDF) idi 2017-05-25. Naala idi 2013-07-06.
  2. ^ Barrett, Craig F.; Baker, William J.; Comer, Jason R.; Conran, John G.; Lahmeyer, Sean C.; Leebens-Mack, James H.; Li, Jeff; Lim, Gwynne S.; Mayfield-Jones, Dustin R.; Perez, Leticia; Medina, Jesus; Pires, J. Chris; Santos, Cristian; Wm. Stevenson, Dennis; Zomlefer, Wendy B.; Davis, Jerrold I. (2015). "Plastid genomes reveal support for deep phylogenetic relationships and extensive rate variation among palms and other commelinid monocots". New Phytologist. 209 (2): 855–870. doi:10.1111/nph.13617. ISSN 0028-646X. PMID 26350789.
  3. ^ a b Bouchenak-Khelladi, Yanis; Muasya, A. Muthama; Linder, H. Peter (2014). "A revised evolutionary history of Poales: origins and diversification". Botanical Journal of the Linnean Society. 175 (1): 4–16. doi:10.1111/boj.12160. ISSN 0024-4074.  
  4. ^ Briggs, Barbara G.; Marchant, Adam D.; Perkins, Andrew J. (2014). "Phylogeny of the restiid clade (Poales) and implications for the classification of Anarthriaceae, Centrolepidaceae and Australian Restionaceae". Taxon. 63 (1): 24–46. doi:10.12705/631.1. ISSN 0040-0262.
  5. ^ D.J. Mabberley. 2000. The Plant-Book, 2nd ed. Cambridge University Press, Cambridge, UK, 858 p. [H. Pfefferkorn/H. Pfefferkorn/H. Pfefferkorn]

Dagiti akinruar a silp

urnosen

  Dagiti midia a mainaig iti Poales iti Wikimedia Commons
  Dagiti datos a mainaig iti Poales iti Wikispecies

Bibliograpia

urnosen

Dagiti akinruar a silpo

urnosen