Baybay Beaufort
Ti Baybay Beaufort (Pranses: mer de Beaufort) ket ti pingir a baybay ti Taaw Artiko,[3] a mabirukan iti amianan ti Amianan a laud a Terteritorio, ti Yukon, ken Alaska, ti laud ti Is-isla ti Artiko ti Kanada. Ti baybay ket nainaganan ken ni hidrograpo Apo Francis Beaufort. Ti nangruna a Karayan Mackenzie ket agayus idiay parte ti baybay ti Kanada, iti laud ti Tuktoyaktuk, ken isu daytoy ti maysa kadagiti bassit a permanente a pagtaengan kadagiti aplaya ti baybay.
| Baybay Beaufort | |
|---|---|
 | |
| Nagsasabtan | 72°N 137°W / 72°N 137°WNagsasabtan: 72°N 137°W / 72°N 137°W |
| Kita | Baybay |
| Pagpagilian ti labneng | Kanada, Estados Unidos |
| Kalawa ti rabaw | 178,000 km2 (69,000 sq mi) |
| Agpakatengnga a kaadalem | 124 m (407 ft) |
| Kaadaleman | 4,683 m (15,364 ft) |
| Tomo ti danum | 22,000 km3 (1.8×1010 acre⋅ft) |
| Dagiti nagibasaran | [1][2] |
Ti baybay ket naidasig babaen ti nakaro a klima, daytoy ket nayelo iti gangani amin a paset ti tawen. Iti pakasaritaan, ti laeng akikid a dalan iti 100 km (62 mi) a nakalukat iti Agosto–Septiembre iti asideg kadagiti aplayana, ngem iti kinaudi gapu ti panagbaliw ti klima idiay Artiko, ti awan yelona a lugar iti naladaw a kalgaw ket dimmakel unayen. Dagiti panagtunton a ti aplaya ti baybay ket natagtagitao idi agarup a 30,000 a tawtawen ket kaaduan a di napasingkedan (kitaen dita baba); ti agdama a densidad ti populasion ken saan unay nga adu. Ti baybay ket aglaon kadagiti adu a rekurso ti lana ken natural a gas iti sirok ti samangna, a kas idiay lugar ti Amauligak. Dagitoy ket naduktalan idi paset ti panawen a nagbaetan dagiti tawen ti 1950 ken 1980, ken dagiti eksplorasionda ket nagbalin a ti kangrunaan nga aktibidad ti tao iti dayta a lugar manipud kadagiti tawen ti 1980. Dagiti tradisional a trabaho iti panagkalap ken ti panaganup ti balyena ken leon ti baybay ket lokal laeng a nasansanay, ken awan ti komersial a kinapangruna daytoy. Kas resulta, ti baybay ket mangibalay ti maysa kadagiti kadakkelan a kolonia dagiti balyena a beluga, ken awan met ti ebidensia iti nakaro unay a panagkalap. Tapno mapawilan ti nakaro unay a panagkalap kadagiti danumna, nangampon ti Estados Unidos ti plano ti panagannad a panangimaton ti komersial a panagkalap idi Agosto 2009.[4] Idi Abrilof 2011 ti gobierno ti Kanada ket nagpirma iti memorandom iti panagawat kadagiti Inuvialuit a kas umuna nga addang iti panagrang-ay ti dakdakkel a plano ti panangimaton ti taaw.[5] Inrangarang ti gobierno ti Kanada idi Oktubre 2014 nga awanen ti baro a komersial a panagkalap idiay Baybay Beaufort ti maikeddeng aginggana a ti panagsukisok ket makaipakitanto kadagiti matalinaay a makalap a maaramidto nga umuna a magun-od dagiti Inuvialuit.[6]
Sakup
urnosenTi Internasional a Gunglo ti Hidrograpiko ket mangipalawag kadagiti patingga ti Baybay Beaufort a kas ti sumaganad:[7]
Iti amianan. Ti linia manipud iti Punto Barrow, Alaska, aginggana idiay Lands End, Isla Prinsipe Patrick (76°16′N 124°08′W / 76.267°N 124.133°W).
Iti daya. Manipud ti Lands End babaen ti Abagatan a laud nga aplaya ti Isla ti Prinsipe Patrick aginggana ti Punto Griffiths, kalpasanna ti linia idiay Rawis Prinsipe Alfred, ti Amianan a laud unay ti Isla Banks, babaen ti Laud nga aplaya ti Rawis Kellet, ti Akin-abagatan a laud a punto, ken kalpasanna ti linia ti Rawis Bathurst iti nangruna a daga (70°36′N 127°32′W / 70.600°N 127.533°W).
Dagiti nagibasaran
urnosen- ^ Baybay Beaufort, Nalatak nga Ensiklopedia ti Sobiet (iti Ruso)
- ^ Baybay Beaufort, Encyclopædia Britannica on-line
- ^ John Wright (30 Nobiembre 2001). The New York Times Almanac 2002. Psychology Press. p. 459. ISBN 978-1-57958-348-4. Naala idi 29 Nobiembre 2010.
- ^ Plano ti Panangimaton ti Panagkalap ti Artiko.
- ^ Beaufort Sea Commercial Fishing Banned (CBC News 15 Abril 2011).
- ^ No new fisheries in the Arctic following federal ban
- ^ "Limits of Oceans and Seas, 3rd edition" (PDF). International Hydrographic Organization. 1953. Naiyarkibo manipud iti kasisigud (PDF) idi 2010-10-15. Naala idi 6 Pebrero 2010.
Bibliograpia
urnosen- L. S. Parsons, William Henry Lear, National Research Council of Canada Perspectives on Canadian marine fisheries management, NRC Research Press, 1993 ISBN 0-660-15003-4
Adu pay a mabasbasa
urnosen- David G. Barber; Ryan Galley; Matthew G. Asplin; Roger De Abreu; Kerri-Ann Warner; Monika Pu?ko; Mukesh Gupta; Simon Prinsenberg; Stéphane Julien (2009). "Perennial pack ice in the southern Beaufort Sea was not as it appeared in the summer of 2009". Geophysical Research Letters. 36 (24): L24501. Bibcode:2009GeoRL..3624501B. doi:10.1029/2009GL041434.
- Dawn Russell (1992). "International Ocean Boundary Issues and Management Arrangements". Iti David VanderZwaag (ed.). Canadian Ocean Law and Policy. Toronto: Butterworths. pp. 463–505.
- Donat Pharand (Autumn 1984). "The Legal Regime of the Arctic: Some Outstanding Issues". International Journal. 39: 742–799. doi:10.2307/40202296.
- Karin L. Lawson (1981). "Delimiting Continental Shelf Boundaries in the Arctic: The United States—Canada Beaufort Sea Boundary". Virginia International Law Journal. 22: 221–246.
Dagiti akinruar a silpo
urnosen- Yelo ti Baybay idiay Baybay Beaufort Naiyarkibo 2006-10-01 iti Wayback Machine manipud iti NASA Earth Observatory
- Panid ti eb ti CAC (Civil Applications Committee)/USGS Global Fiducials Program Naiyarkibo 2013-05-09 iti Wayback Machine