Sasao nga Austroasiatiko
Ti sasao nga Austroasiatiko,[1] iti kaudian a pannakaidasig ken sinonimo iti Mon–Khmer,[2] ket ti dakkel a pamilia ti pagsasao ti kontinental nga Abagatan a daya nga Asia, ken naiwarwaras pay idiay India, Banglades, Nepal ken ti akin-abagatan a pagbeddengan ti Tsina. Ti nagan nga Austroasiatiko ket nagtaud manipud kadagiti balikas ti Latin para iti "abagatan" ken "Asia", isu a ti "Abagatan nga Asia". Kadagitoy a pagsasao, ti laeng Bietnamis, Khmer, ken Mon ti addaan iti napaut a napundar a nairehistro a pakasaritaan, ken ti laeng Bietnamis ken Khmer iti addaan iti opisial a kasasaad a kas dagiti moderno a nailian a pagsasao (iti Bietnam ken Cambodia. Iti agpang a subnasional, ti Khasi ket addaan iti opisial a kasasaad idiay Meghalaya bayat a ti Santali ken Mundari ket dagiti opisial a pagsasao ti Jharkhand. Idiay Myanmar, ti pagsasao a Wa ket ti de facto nga opisial a pagsasao ti Estado ti Wa. Dagiti nabati a pagsasao ket insasao babaen dagiti minoridad a grupo ken awananda iti opisial a kasasaad.
| Austroasiatiko | |
|---|---|
| Mon–Khmer | |
| Heograpiko a pannakaiwarwaras | Abagatan ken Abagatan a daya nga Asia |
| Lingguistika a pannakaidasig | Maysa kadagiti kangrunaan a pamilia ti pagsasao iti lubong |
| Proto-pagsasao | Proto-Austroasiatiko |
| Pannakabingbingay | |
| ISO 639-5 | aav |
| Glottolog | aust1305 |
 Sasao nga Austroasiatiko | |
Inpalawag ti Ethnologue dagiti 168 a sasao nga Austroasiatiko. Dagitoy ket mangporma kadagiti sangapulo ket tallo a napundar a pamilia (mabalin pay a mainayon ti Shompen, a saan unay a nasayaat a napasingkedan, a kas ti maika-sangapulo ket uppat), a tradisonal a naigrupo iti dua, a kas Mon–Khmer ken Munda. Nupay kasta, ti maysa a kaudian a pannakaidasig ket mangipagarup a husto kadagiti talo a grupo (Munda, Nuklear a Mon-Khmer ken Khasi–Khmuiko)[3] bayat a ti sabali ket pinanawanna ti Mon–Khmer a kas takson, ken mangaramid daytoy a sinonimo iti dakdakkel a pamilia.[4]
Ti sasao nga Austroasiatiko ket adaan iti di naisilpo ken naiduma a pannakaiwaras iti ballasiw ti India, Banglades, Nepal ken Abagatan a daya nga Asia, nga insinsina babaen ti rehion iti ayan iti lugar a naisasao dagiti sabali a pagsasao. Agparangda a dagiti indihenio a pagsasao ti Abagatan a daya nga Asia, nga iti kaarruba a sasao nga Indo-Aryano, Tai–Kadai, Dravidiano, Austronesio, ken Sino-Tibetano a kas resulta dagiti naud-udi a migrasion.
Kitaen pay
urnosenDagiti nagibasaran
urnosenDagiti taudan
urnosen- Adams, K. L. (1989). Systems of numeral classification in the Mon–Khmer, Nicobarese and Aslian subfamilies of Austroasiatic. Canberra, A.C.T., Australia: Dept. of Linguistics, Research School of Pacific Studies, Australian National University. ISBN 0-85883-373-5
- Bradley, David (2012). "Languages and Language Families in China", in Rint Sybesma (ed.), Encyclopedia of Chinese Language and Linguistics.
- Chakrabarti, Byomkes (1994). A Comparative Study of Santali and Bengali.
- Chaubey; et al. (2011), "Population Genetic Structure in Indian Austroasiatic Speakers: The Role of Landscape Barriers and Sex-Specific Admixture", Mol Biol Evol (2011) 28 (2): 1013–1024, doi:10.1093/molbev/msq288
- Diffloth, Gérard (2005). "The contribution of linguistic palaeontology and Austro-Asiatic". in Laurent Sagart, Roger Blench and Alicia Sanchez-Mazas, eds. The Peopling of East Asia: Putting Together Archaeology, Linguistics and Genetics. 77–80. London: Routledge Curzon. ISBN 0-415-32242-1
- Filbeck, D. (1978). T'in: a historical study. Pacific linguistics, no. 49. Canberra: Dept. of Linguistics, Research School of Pacific Studies, Australian National University. ISBN 0-85883-172-4
- Hemeling, K. (1907). Die Nanking Kuanhua. (Pagsasao nga Aleman)
- Jenny, Mathias and Paul Sidwell, eds (2015). The Handbook of Austroasiatic Languages. Leiden: Brill.
- Peck, B. M., Comp. (1988). An Enumerative Bibliography of South Asian Language Dictionaries.
- Peiros, Ilia. 1998. Comparative Linguistics in Southeast Asia. Pacific Linguistics Series C, No. 142. Canberra: Australian National University.
- Shorto, Harry L. edited by Sidwell, Paul, Cooper, Doug and Bauer, Christian (2006). A Mon–Khmer comparative dictionary. Canberra: Australian National University. Pacific Linguistics. ISBN 0-85883-570-3
- Shorto, H. L. Bibliographies of Mon–Khmer and Tai Linguistics. London oriental bibliographies, v. 2. London: Oxford University Press, 1963.
- Sidwell, Paul (2005). "Proto-Katuic Phonology and the Sub-grouping of Mon–Khmer Languages". In Sidwell, ed., SEALSXV: papers from the 15th meeting of the Southeast Asian Linguistic Society.
- Sidwell, Paul (2009a). The Austroasiatic Central Riverine Hypothesis. Keynote address, SEALS, XIX.
- Sidwell, Paul (2009b). Classifying the Austroasiatic languages: history and state of the art Naiyarkibo 2019-03-24 iti Wayback Machine. LINCOM studies in Asian linguistics, 76. Munich: Lincom Europa.
- Zide, Norman H., and Milton E. Barker. (1966) Studies in Comparative Austroasiatic Linguistics, The Hague: Mouton (Indo-Iranian monographs, v. 5.).
- Zhang; et al. (2015), "Y-chromosome diversity suggests southern origin and Paleolithic backwave migration of Austro-Asiatic speakers from eastern Asia to the Indian subcontinent", Nature Scientific Reports, 5: 1548, doi:10.1038/srep15486
Adu pay a mabasbasa
urnosenMann, Noel, Wendy Smith and Eva Ujlakyova. 2009. Linguistic clusters of Mainland Southeast Asia: an overview of the language families. Naiyarkibo 2019-03-24 iti Wayback Machine Chiang Mai: Payap University.
Dagiti akinruar a silpo
urnosen
Dagiti midia a mainaig iti Sasao nga Austroasiatiko iti Wikimedia Commons
- Dagiti listaan ti Swadesh para iti sasao nga Austroasiatiko
- Mon–Khmer.com: Dagiti lektura babaen ni Paul Sidwell Naiyarkibo 2011-03-22 iti Wayback Machine
- [http://sealang.net/monkhmer/ Proyekto ti Sasao a Mon–Khmer iti SEAlang
- http://projekt.ht.lu.se/rwaai RWAAI (Repository and Workspace for Austroasiatic Intangible Heritage)
- http://hdl.handle.net/10050/00-0000-0000-0003-66A4-2@view Dihital nga arkibo ti RWAAI