Miguel de Cervantes: Paggiddiatan a nagbaetan dagiti rebision

| occupation = [[Nobelista]], [[mannaniw]], [[daramturgodramaturgo]], [[soldado]]

| influenced = ti [[nobela]],a [[José Saramago]]<ref>[http://www.ft.com/cms/s/2/bfaf51ba-e05a-11de-8494-00144feab49a.html#axzz1L3wH1OFW FT.com "Small Talk: José Saramago"]. "AminaAmin a nabasbasak ket nakaimpluensia kaniak iti aniaman a banag. Nupay naibagak dayta, ni Kafka, Borges, Gogol, Montaigne, Cervantes ket dagityoisuda ti kankanayon a kaduak."</ref>, [[Mark Twain]], [[Miguel de Unamuno]], [[Henry Fielding]], [[Graham Greene]], [[Voltaire]], [[Dostoyevsky]]

Ni '''Miguel de Cervantes Saavedra'''{{Ref label|B|b|none}} ({{IPA-es|miˈɣel de θerˈβantes saaˈβeðɾa|lang}}; 29 Septiembre 1547 &ndash; 22 Abril 1616)<ref>{{cite web |url= http://bib.cervantesvirtual.com/bib_autor/Cervantes/biografia_12.shtml |title=Miguel de Cervantes Saavedra - Autor Biografía |language=SpanishEspaniol|first=Jean |last=Canavaggio |work=bib.cervantesvirtual.com |year=2011 [naudi a panakapabaro] |accessdate=7 Abril 2011}}</ref> ket maysa idi nga [[Tattao nga Espaniol|Espaniol]] a [[nobelista]], [[mannaniw]], ken [[dramaturgo]]. Ti bukodna a [[magnum opus]], ''[[Don Quixote]]'', ket naipanpanunotan nga isu dagitoy ti immuna a moderno a Europeano a [[nobela]],<ref>{{cite news|url=http://books.guardian.co.uk/review/story/0,12084,1105510,00.html |title=Harold Bloom iti Don Quixote, ti immuna a moderno a [[nobela]] &#124; Liblibro &#124; The Guardian |publisher=Books.guardian.co.uk |date= Disiembre 12, 2003|accessdate=2009-07-18 | location=Londres}}</ref> ket maysa a klasiko ti [[Lumaud a literatura]], ken naipanpanunotan kadagiti kasayaatan nga obra ti piksion a naisurat ti amin a panawen.<ref>{{cite news | title=nakaal akadagiti butos ti mannurat ti Don Quixote | url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/1972609.stm | work=BBC News | date=7 Mayo 2002 | accessdate=3 Enero 2010}}</ref> Ti impluenisana iti [[pagsasao nga Espaniol]] ket kaaduan a nalatak idi a ti pagsasao ket sagpaminsan a makunkuna a ti ''la lengua de Cervantes'' ("ti pagsasao ni Cervantes").<ref>{{cite journal|title=La lengua de Cervantes| language =Espaniol| url = http://www.cepc.es/rap/Publicaciones/Revistas/2/REP_031-032_288.pdf| publisher =Ministerio de la Presidencia de España|format=PDF| accessdate =2008-08-24}}</ref> Isu ket nabirngasana kas ti ''El Príncipe de los Ingenios'' ("Ti Prinsipe ti Saririt").<ref>{{cite web|url=http://www.centroestudioscervantinos.es/quienes.php?id=328&dpto=4&idbtn=90&idpadre=90&itm=4.1&ver=ok |title=&#124;&#124; Centro de Estudios Cervantinos &#124;&#124; |publisher=Centroestudioscervantinos.es |date= |accessdate=2012-02-03}}</ref>

Idi 1585, ni Cervantes ket nangipablaak ti maysa a [[pastoral]] a nobela a nanaganan ti ''[[La Galatea]]''. Gapu kadagiti pinansia a parikut, ni Cervantes ket nagtrabrabaho a kas maysa a probedor para iti [[Espaniol nga Armada]], ken kalpasan daytoy a kas maysa nga [[agsingsingir ti buis]]. Idi 1597, dagiti madi a pakabilanganna ti tallo a tawen ket nakaipan kaniana idiay Balangat a Pagbaludan ti [[Seville]]. Idi 1605, isu ket nagnaed idiay [[Valladolid]], idi kalpasan ti panagballigi ti immuna a apasetpaset ti''[[Don Quixote]]'', a naipablaak idiay Madrid, daytoy ket nangisenial ti panagsublina ti literario a lubong. Idi 1607, isu ket nagtaeng idiay Madrid, nga idiay ket nagtaeng ken nagtrabtrabaho aginggana idi pimmusay. Idi laus-ud ti siam a tawen ti kabibiagna, ni Cervantes ket nangikeddeng ti pammadayawna a kas maysa a mannurat; isu ket nagipablaak ti ''[[Novelas ejemplares]]'' (''Dagiti nasayaat a nobela'') idi 1613, ti ''[[Viaje al Parnaso|Panagbaniaga idiay Parnassus]]'' (''Viaje al Parnaso'') idi 1614, ken idi 1615, ti ''Ocho comedias y ocho entremeses'' ken ti maikadua a paset ti ''Don Quixote''. Ni [[Carlos Fuentes]] ket nangilaglagip a , "ni Cervantes ket nangiluklukat kadagiti panid ti maysa a libro a ti maysa nga agbasbasa ket naamammoanaagipagpagarup nga isu ti naisursurat."<ref>Fuentes, Carlos. ''Siak ken dagiti Dadduma: Napilpili a salaysay?'' (1988).</ref>

Naipagarup a ni Cervantes ket naipasngay idi idiay [[Alcalá de Henares]], ti [[Tattao a Katiliano|Kastiliano]] a siudad ti agarup a 15 milia manipud idiay [[Madrid]], mabalin nga idi 29 Septiembre (ti rambakan nga aldaw ni [[Michael (arkanghel)|San Miguel ti Arkanghel]]) 1547. Ti naipagarup a petsa a pannkaipasngayna ket naikeddeng kadagiti rehistro iti simbaan ket nanaganan ti tradisional a nagan ti maysa nga ubing iti nagan ti aldaw ti piesta a pannakaipasngayna. Isu ket [[baptismo|nabuniagan]] idiay Alcalá de Henares idi 9 Oktubre 1547<!--<ref name="Br" />--> idiay parokia a asimbaansimbaan iti ''Santa María la Mayor''. Ti tignay ti panangbubiag ket nabasa a "Dominggo, ti maikasiam nga aldaw iti bula ti Oktubre, ti Tawen ti Diostayo a sangaribu ket lima a gasut uppat a pulo ket pito a tawen , ni Miguel ket nabalangatan ken nabubiganen, anak a lalaki ni Rodrigo Cervantes ken ti asawana ani ''doña'' Leonor. Binunniagan babaen ni apo Bartolomé Serrano, padi ti apotayo a Baket. Nabuniagan ken napirmaan iti naganko. — Bachelor Serrano"

Ni Rodrigo nga ama ni Miguel ket maysa idi a [[mammmukis-sirhano]] iti [[Tattao a Gallego|Gallego]] a kaputotan, a nagsimsimpa kadagitkadagiti tulang, nagpadpdara, ken nagtartaripatu ti "basbassit a kammasapulakammasapulan ti panag-agas";<ref>William Byron, "Cervantes. Ti Biograpia", Doubleday & Company: Garden City, NY, 1978, pp. 23-32.</ref> iti dayta a panawen, kadawyan a kadagiti mammmukis nga isuda ket sirhano pay. Ti apongna iti amana a bangir, a ni Juan de Cervantes, ket maysa idi nga impluensial nga baogado a nagtengtengngel kadagiti adu nga administratibo a puesto. Ti ulitegna ket mayor ti Cabra iti adu a tatwtawen.

Ti inana, a ni Leonor de Cortinas, ket katubopatubo idi ti [[Arganda del Rey]] ken ti maikatlo nga anak a babai ti maysa a natakneng, a nakapukaw amain a kinabaknangna ken nangilaklako ti anakna abaaia babai a managasawa idi 1543. Daytoy ket nagturongan ti sulpeng a pannakiasawa ken dagiti adu a panagkabkabit babaen ni Rodrigo.<ref>Moorcock p 386</ref> Ni Leonor ket pimmusay idi 19 Oktubre 1593.

Bassit laeng kadagiti pannakaamo kadagititi nasapa a tawtawen ni Cervantes. Mabalin nga idi ubing ti pamiliana ket immalalis kadagiti sabsabali nga ili. Idi daytoy a las-ud ti panawen, isu ket nakamamo iti maysa a balasang a kamarera nga agnagaagnagan iti Josefina Catalina de Parez. Dagitoy dua a naginnayatda unay ket nagkomplotda a tumalaw. Ngem naduktalan ti amana daytoy a plano ken nagiparit kenni Josefina a mangbisita kenni Cervantes. Kasla nga iti, ama ni [[Charles Dickens]], ti ama ni Miguel ket naembargo para kadagiti utangna. Dagiti rehistro ti korte ket nangipakpakita ti napanglaw a sankabalayan. Bayat nga adda dagiti dadduma a biograpo ket nakisinnupiat nga isu ket nagadal pay idiay [[Unibersidad ti Salamanca]], ngem awan ti pammasingked nga isu ket nagadal idiay. Adda dagiti naipagpagarup a ni Cervantes ket nagadal pay kadagiti [[Hesuita]] idiay [[Córdoba, Spain|Córdoba]] wenno [[Seville]].<ref name="Am">{{cite encyclopedia|title=Cervantes, Miguel de|encyclopedia=Ti Encyclopedia Americana|year=1994}}</ref>

Dagiti kakabsatna ket ni Andrés (1543), Andrea (1544), Luisa (1546), Rodrigo (1550), Magdalena (1554) ken Juan - a naamammuan laeng gaputa naibagbaga ititestamentoiti testamento ti amana.

{{Turay a panagtengngel|LCCN=n79100233}}