Eswatini
Nagsasabtan: 26°30′S 31°30′E / 26.500°S 31.500°E
Ti Eswatini (Swazi: eSwatini [ɛswáˈtʼiːni], Ingles: Eswatini), opisial a ti Pagarian ti Eswatini (Swazi: Umbuso weSwatini, Ingles: Kingdom of Eswatini) ken ammo pay a kas ti Swaziland (opisial a nanaganan manen idi 2018), ket ti napalikmutan iti daga pagilian iti Akin-abagatan nga Aprika. Daytoy ket beddengan babaen ti Mozambique iti amianan a daya ken ti Abagatan nga Aprika iti amianan, laud ken abagatan. Iti saan a dakdakkel ngem 200 kilometro (120 mi) iti amianan aginggana iti abagatan ken 130 kilometro (81 mi) iti daya aginggana iti laud, ti Eswatini ket maysa kadagiti kabassitan a pagilian iti Aprika; uray no kastoy, agdumaduma ti klimana ken topograpia, a sumakop manipud iti nalamiis ken kabambantayan a highveld aginggana iti napudot ken namaga a lowveld.
Pagarian ti Eswatini | |
|---|---|
 Wagayway
 Eskudo
| |
| Napili a pagsasao: "Siyinqaba" (Swazi) "We are a fortress" "We are a mystery/riddle" "We hide ourselves away" | |
| Nailian a kanta: "Nkulunkulu Mnikati wetibusiso temaSwati" "Oh God, Bestower of the Blessings of the Swazi'" | |
 Lokasion ti Eswatini (nangisit nga asul) – idiay Aprika (napusasaw nga asul) | |
 | |
| Kapitolio | |
| Kadakkelan a siudad | Mbabane |
| Opisial a sasao | |
| Nagan dagiti umili | Swazi |
| Gobierno | Unitario a parlamentario absoluto a diarkia |
| Mswati III | |
| Ntfombi Tfwala | |
| Russell Dlamini | |
| Lehislatura | Parlamento |
| Senado | |
| Kamara ti Asemblia | |
| Wayawaya manipud iti Nagkaykaysa a Pagarian | |
• Naited | 6 Septiembre 1968 |
• Pannakaikameng iti Nagkaykaysa a Pagpagilian | 24 Septiembre 1968 |
• Agdama a Batay-linteg | 1975 |
| Kalawa | |
• Dagup | 17,364 km2 (6,704 sq mi) (153rd) |
• Danum (%) | 0.9 |
| Populasion | |
• Karkulo idi 2018 | 1,136,281[1][2] (Maika-155) |
• Senso idi 2017 | 1,093,238[3] |
• Densidad | 68.2/km2 (176.6/sq mi) (Maika-135) |
| GDP (PPP) | Karkulo idi 2019 |
• Dagup | $12.293-bilion |
• Tunggal maysa a tao | $11,089[4] |
| GDP (nominal) | Karkulo idi 2019 |
• Dagup | $4.662-bilion |
• Tunggal maysa a tao | $4,206[4] |
| Gini (2015) |  49.5[5]nangato |
| HDI (2017) |  0.588[6]kalalainganna · Maika-144 |
| Kuarta |
|
| Sona ti oras | UTC+2 (SAST) |
| Pagmanehuan | kanigid |
| Kodigo ti panagtawag | +268 |
| Kodigo ti ISO 3166 | SZ |
| TLD ti internet | .sz |
Website www | |
Ti populasion ket kaaduan a dagiti etniko a Swazi. Ti pagsasao ket Swazi (siSwati iti patneng a porma). Pinundar dagiti Swazi ti pagarianda idi tengnga ti maika-18 a siglo babaen ti panangidaulo ni Ngwane III.[7] Ti pagilia ken dagit Swazi ket nakaala ti naganda manipud ken ni Mswati II, ti maika-19 a siglo nga ari a ti turayna iti teritorio ti Swazi ket naipadakkel ken naikaykaysa; dagiti agdama a pagbeddengan ket naaramid idi 1881 iti las-ud ti Karibuso para iti Aprika.[8] Kalpasan ti Maikadua a Gubat ti Boer, ti pagarian, babaen ti nagan a Swaziland, ket maysa idi a Protektorado ti Briton manipud idi 1903 aginggana idi nakagun-od iti wayawaya idi 6 Septiembre 1968.[9] Idi Abril 2018 nabaliwan ti opisal a nagan manipud iti Pagarian ti Swaziland iti Pagarian ti Eswatini, a mangipada daytoy iti kadawyan a panagusar iti Swazi.[10]
Ti gobierno ket maysa nga absoluto a diarkia, a pagkadduan a turayan babaen ni Ngwenyama ("Ari") Mswati III ken Ndlovukati ("Reyan nga Ina") Ntfombi Tfwala manipud idi 1986.[11][12] Ti immuna a naibaga ket administratibo a daulo ti estado ken mangidutok kadagiti kangrunaan a ministro iti pagilian ken dagiti bilang dagiti pannakabagi kadagiti kamara (ti Senado ken Kamara ti Asemblia) iti parlamento ti pagilian, bayat a ti naudi a naibaga ket ti nailian a daulo ti estado, nga agserbi a kas mangako kadagiti fetish ti rito iti pagilian ken mangidaulo iti tinawen a rito ti Umhlanga. Matengngel dagiti panagbubutos kada lima a tawen tapno maikeddeng ti kaaduan ti Kamara ti Asemblia ken ti Senado. Ti agdama a batay-linteg ket naampon idi 2005. Ti Umhlanga, a matengngel iti Agosto/Septiembre,[13] ken ti incwala, ti sala ti ari a matengngel iti Disiembre/Enero, ket isu dagitoy ti kangrunaan a pasamak iti pagilian.[14]
Dagiti nagibasaran
urnosen- ^ ""World Population prospects – Population division"". population.un.org. United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. Naala idi Nobiembre 9, 2019.
- ^ ""Overall total population" – World Population Prospects: The 2019 Revision" (xslx). population.un.org (custom data acquired via website). United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. Naala idi Nobiembre 9, 2019.
- ^ "Swaziland Releases Population Count from 2017 Census". United Nations Population Fund Eswatini (iti Ingles). 17 Nobiembre 2017. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 7 Agosto 2018. Naala idi 7 Agosto 2018.
- ^ a b "Report for Selected Countries and Subjects". International Monetary Fund (iti Ingles). Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2020-06-08. Naala idi 2019-09-10.
- ^ World Bank Group (2014). "Swaziland – Country Partnership Strategy Fy2015-2018" (iti Ingles). Naala idi 8 Marso 2015.
- ^ United Nations Development Programme (2018). "Human Development Indices and Indicators: 2018 Statistical Update" (PDF) (iti Ingles). Naiyarkibo manipud iti kasisigud (PDF) idi 2018-09-17. Naala idi 2021-07-10.
- ^ Bonner, Philip (1982). Kings, Commoners and Concessionaires (iti Ingles). Cambridge University Press. pp. 9–27. ISBN 0-521-24270-3.
- ^ Kuper, Hilda (1986). The Swazi: A South African Kingdom (iti Ingles). Holt, Rinehart and Winston. pp. 9–10.
- ^ Gillis, Hugh (1999). The Kingdom of Swaziland: Studies in Political History (iti Ingles). Greenwood Publishing Group. ISBN 0-313-30670-2.
- ^ "UN Member States". United Nations (iti Ingles). 30 Mayo 2018. Naala idi 30 Hunio 2018.
- ^ Tofa, Moses (16 Mayo 2013). "Swaziland: Wither Absolute Monarchism?". Pambazuka News (iti Ingles). Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 19 Oktubre 2014. Naala idi 19 Oktubre 2014.
- ^ "Swaziland: Africa′s Last Absolute Monarchy". Deutsche Welle (iti Ingles). 14 Hulio 2014. Naala idi 19 Oktubre 2014.
- ^ Patricks, Richard M. (Hulio 2000). "Cultural Resources – Swazi Culture – The Umhlanga or Reed Dance". Swaziland National Trust Commission (iti Ingles). Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2006-04-26. Naala idi 2019-09-10.
- ^ Patricks, Richard M. (Hulio 2000). "Cultural Resources – Swazi Culture – The Incwala or Kingship Ceremony". Swaziland National Trust Commission (iti Ingles). Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2006-04-26. Naala idi 2019-09-10.
Dagiti akinruar a silpo
urnosen
Dagiti midia a mainaig iti Eswatini iti Wikimedia Commons
Pakaammo ti panagbiahe idiay Eswatini manipud iti Wikivoyage (iti Ingles)
- Eswatini a naikabil iti The World Factbook (iti Ingles)
- Eswatini iti Curlie (iti Ingles)
Wikimedia Atlas iti Swaziland
