Sasao a Borneano
Ti sasao a Borneano ket dagiti heograpiko a grupo dagiti pamilia ti pagsasao nga Austronesio nga indihenio kadagiti isla ti Borneo ken Madagascar malaksid ti Ibaniko (Malayiko Dayak) ken dagiti dadduma a sasao a Malayiko. Awan ti bassit a rason iti panagpanunot a mangpormada iti heneolohiko a klado.
Borneano | |
---|---|
(heograpiko) | |
Heograpiko a pannakaiwarwaras | Borneo |
Lingguistika a pannakaidasig | Austronesio
|
Pannakabingbingay |
|
Glottolog | Awan nort2892 (North Bornean) grea1283 (Barito) kaya1333 (Kayanic) land1261 (Land Dayak) |
Dagiti pamilia ti pagsasao a Borneano |
Dagiti pagsasao
urnosenTi sasao a Borneano ket mangporma iti bilang dagiti naisangayan a sanga ti pamilia ti Austronesio.
Amianan a Borneano
urnosenTi Amianan a Borneano ket ti singasing 1991/2010 babaen ni Robert Blust a dagiti pamilia ti Amianan a daya a Sabahano, Abagatan a laud a Sabahano, Amianan a Sarawakano, ken Melanau–Kajang ket mangporma ti maysa nga eksklusibo a yunit.
- Amianan a daya a Sabahano (Banggi, Ida’an)
- Amianan a Sarawakano
- Melanau–Kajang (mairaman ti Rejang–Sajau)
- Abagatan a laud a Sabahano
Kayan
urnosenTi sasao a Kayan ket naisangayan a nailaksid manipud iti pamilia ti Amianan a Borneo babaen ni Robert Blust (1991).
Dayak Daga
urnosenTi Dayak Daga ket ti kaaduan ti sasao a Dayak malaksid ti Ibaniko.
Barito
urnosenTi sasao a Barito ket addaan kadagiti sapasap a langa gapu ti napaut a pannakaiyasideg. Isuda amin a maipanda kadagiti uppat a pamilia:
- Daya a Barito (mairaman ti Malagasi)
- Laud a Barito
- Mahakam
- Sama–Bajaw (segun kenni Blust 2006)
Nalatlatak nga Amianan a Borneo
urnosenInsingasing ni Smith (2017)[1] ti maysa a grupo ti Nalatlatak nga Amianan a Borneo nga aglaon kadagiti lima a sanga, ti Amianan a Borneo, Tengnga a Sarawak, Kayaniko, Dayak Daga, ken Malayiko. Inkeddeng ni Smith ti pannakaisilpo a Nalatlatak a Barito a kas kabasat iti, ngem saan a parte, ti grupo ti Nalatlatak nga Amianan a Borneo.
- Amianan a Borneo
- Tengnga a Sarawak
- Kayaniko
- Dayak Daga
- Malayiko
Naisingasing a subestrato
urnosenSegun kenni Roger Blench (2010),[2] ti sasao nga Austroasiatiko ket naisasaoda idi idiay Borneo. Dinakamat ni Blench a ti taudan dagiti balikas ti bokabulario ti Austroasiatiko iti moderno nga aldaw a sangsanga ti Borneano a kas ti Dayak Daga (Bidayuh, Dayak Bakatiq, kdpy.), Dusuniko (Tengnga a Dusun, Bisaya, kdpy.), Kayan, ken Kenyah, nga inota ti pannakaipada iti sasao nga Asliano ti peninsular a Malaysia. Kas adu pay nga ebidensia para iti singasingna, dinakamat pay ni Blench ti etnograpiko nga ebidensia a kas dagiti instrumento ti musika idiay Borneo a sapasap a nagbibingay dagiti grupo nga agsasao iti Austroasiatiko idiay nangruna a daga ti Abagatan a daya nga Asia.
Tinunton ni Blench (2010) a dagiti porma ti leksiko a nagbibingayan dagiti sasao a Borneano ken Austroasiatiko ket mairaman ti 'tudo', 'tapno matay', 'likudan (ti bagi)', 'agtaytayab a lemur', 'tsonggo', 'agtataol nga ugsa', 'alutiit', ken 'aba'.
Kitaen pay
urnosenDagiti nagibasaran
urnosen- ^ Smith, Alexander. 2017. The Languages of Borneo: A Comprehensive Classification. PhD Dissertation: University of Hawai‘i at Mānoa.
- ^ Blench, Roger. 2010. "Was there an Austroasiatic Presence in Island Southeast Asia prior to the Austronesian Expansion?" In Bulletin of the Indo-Pacific Prehistory Association , Vol. 30.
- Blust, Robert. "The Greater North Borneo Hypothesis." Oceanic Linguistics 49.1 (2010): 44-118.
- Fay Wouk and Malcolm Ross (ed.), The history and typology of western Austronesian voice systems. Australian National University, 2002.
- K. Alexander Adelaar and Nikolaus Himmelmann, The Austronesian languages of Asia and Madagascar. Routledge, 2005.