Bantay Talinis
Ti Bantay Talinis, naamammuan pay a kas ti Cuernos de Negros (Sarsara ti Negros), ket kompleks a bulkan idiay probinsia ti Negros Oriental, Filipinas. Iti agarup a 1,903 metro (6,243 ft)[1][3] iti ngato ti lessaad ti baybay, daytoy ket isu ti maikadua a kangatuan a bantay idiay Isla ti Negros kalpasan ti Bantay Kanlaon. Ti bulkan ket mabirukan iti 9 km (5.6 mi) iti abagatan a laud ti ili ti Valencia; ken 20 km (12 mi) manipud idiay Siudad ti Dumaguete, ti kapitolio ti probinsia.
| Bantay Talinis | |
|---|---|
| Cuernos de Negros | |
 | |
| Kangatuan a punto | |
| Kangato | 1,903 m (6,243 ft) [1] |
| Nagsasabtan | 9°15′0″N 123°10′0″E / 9.25000°N 123.16667°ENagsasabtan: 9°15′0″N 123°10′0″E / 9.25000°N 123.16667°E |
| Heograpia | |
.svg)  Bantay Talinis Mapa ti Filipinas | |
| Lokasion | Negros Oriental, Filipinas |
| Heolohia | |
| Tawen ti bato | Naladaw a Mioseno[2] |
| Kita ti bantay | Kompleks a bulkan |
| Arko/barikes | Bulkaniko a Barikes ti Negros |
| Naudi a bimtak | Unknown |
Heolohia
urnosenT Bantay Talinis ket indasig babaen ti Instituto ti Filipinas iti Bulkanolohia ken Sismolohia a kas mabalin nga aktibo a bulkan a mangporma ti paset ti Bulkaniko nga Arko ti Negros. Dagiti kaaduan a bato a mabirukan iti dayta a bantay ket dagiti Andesita ken basalto. Daytoy ket addaan ti diametro ti babana iti 36 kilometro (22 mi), ti bulkaniko a kompleks ket buklen dagiti nadumaduma a bulkaniko a kono ken dagiti pantok, ti karimbawan ket ti Talinis, Cuernos de Negros, Guinsayawan, Pantok Yagumyum ken Simborio Guintabon.[4] Ti kabambantayan ket nakaro a pumaroliko nga addaan kadagiti adu a solpatara ken dagiti butbut ti alibungubong a mabirukan kadagiti bakrasna nga inus-usar para iti panagpataud ti elektrisidad. Ti Akin-abagatan a Lugar ti Pagpataudan ti Heotermal ti Negros idiay Palinpinon ket agpataud ti 192.5 MW.[5][6]
Turismo
urnosenTi bulkaniko a kompleks ti Bantay Talinis ket nadayeg kadagiti agbisbisita para iti masna a kapintas ti bakir ken dagiti adu a bulkaniko a danaw a napalikmutan babaen dagiti bantay.
Masna a Parke ti Singin a Dandanaw ti Balinsasayao
urnosenIti kaunegan ti kompleks ti bulkan ket ti Masna a Parke ti Singin a Dandanaw ti Balinsasayao, ti nailian a parke a nabangon idi Nobiembre 21, 2000 babaen ti Proklamasion Blng. 414. Daytoy ti kaaduan a mabisbista a parke iti kaunegan a pakabirukan ti singin nga abut ti bulkan a dandanaw iti Balinsasayao ken Danao, nga insina laeng babaen ti akikid a pantok ti bantay.[7] Ti Danaw Kabalin-an, ti basbassit a danaw, ket mabirukan sakbay dagitoy dua a danaw. Amin dagitoy tallo a danaw ket mabirukan idiay uneg ti Kaldera ti Guintabon.[8][9]
Pannagna iti Bantay Talinis
urnosenTi Bantay Talinis ket nalaka a mauli babaen kadagiti masna a dalan a mangrugi idiay Bidjao, Dauin ken Apolong, Valencia.[10][11] Adda met dagiti nadumaduma nga abut ti bulkan a danaw: ti Danaw Yagumyum ket adda iti nagbaetan ti Pantok Yagumyum ken ti kangrunaan a pantok ti Cuernos de Negros; ti Danaw Nailig ken Danaw Mabilog ket dagiti abut ti bulkan a danaw idiay asideg ti pantok. Ti Danaw Nailig ket agserbi a kas ti kangrunaan a pagkampuan a lugar, ken makapan iti pantok babaen ti 30-minuto a pannagna. Ti pantok ket napuskol a bakir ken kaaduna a naabbongan iti angep. [12] Ti asupre a butbut ti Kaipohan, ti maysa a lugar dagiti natay a kayo ken napapudaw a batbato, ket mabirukan iti dalan a mapan idiay Apolong, Valencia.
Kitaen pay
urnosenDagiti akinruar a silpo
urnosen- Instituto ti Filipinas iti Bulkanolohia ken Sismolohia (PHIVOLCS) Panid ti Cuernos de Negros Naiyarkibo 2012-02-18 iti Wayback Machine
- Cuernos de Negros Naiyarkibo 2013-03-26 iti Wayback Machine oto Programa ti Global a Bulkanismo
Dagiti nagibasaran
urnosen- ^ a b "Mountaineering Page from geocities". Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2008-11-01. Naala idi 2009-10-25.
- ^ Taylor, Brian ken ni Naitland, James Preston. "Active margins and marginal basins of western Pacific", p.119. American Geophysical Union, Washington DC, 1995.
- ^ "Pakaaamo ti Siudad ti Dumaguete". Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2008-12-23. Naala idi 2014-02-19.
- ^ "Cuernos de Negros Synonyms and Subfeatures" Naiyarkibo 2012-10-13 iti Wayback Machine. Programa ti Global a Bulkanismo. Naala idi 2011-08-07.
- ^ "Dagiti Heotermal a Ganadat - Southern Negros Geothermal Production Field (SNGPF)" Naiyarkibo 2015-11-04 iti Wayback Machine. Energy Development Corporation. Naala idi 2011-08-07.
- ^ "Plant Profile - Palinpinon Geothermal Power Plant" Naiyarkibo 2016-09-20 iti Wayback Machine. PSALM Philippines. Naala idi 2011-08-07.
- ^ "geocities.com, MT TALINIS (CUERNOS DE NEGROS)". Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2008-11-01. Naala idi 2009-10-25.
- ^ "Nasalakniban a Lugar iti Rehion 7" Naiyarkibo 2013-10-21 iti Wayback Machine. Nasalakniban a LUglugar ti Filipinas ken Opisina ti Kaatapan. Naala idi 2011-08-08.
- ^ (2009-11-20). "Agpanuynuy iti Karisma iti Negros Oriental" Naiyarkibo 2014-04-24 iti Wayback Machine. Naala idi 2011-08-07.
- ^ "negroschronicle.com, Bantay Talinis ti Valencia". Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2007-08-14. Naala idi 2014-02-19.
- ^ negrosanon.org, Dandanaw Yagumyum ken Nailig idiay Bantay Talinis[permanente a natay a silpo]
- ^ (2009-06-05). "Mt. Talinis/Bediao-Apolong Traverse to Casaroro Falls (1,903+)". Pinoy Mountaineer. Naala idi 2011-08-08.