Paraguay
Nagsasabtan: 23°S 58°W / 23°S 58°W
Ti Paraguay (Espaniol: [paɾaˈɣwai]; Guarani: Paraguái [paɾaˈɣwaj]), opisial a ti Republika ti Paraguay (Espaniol: República del Paraguay, Guarani: Tetã Paraguái), ket ti napalikmutan ti daga a pagilian idiay sentral nga Abagatan nga Amerika, bineddengan daytoy babaen ti Arhentina iti abagatan ken abagatan a laud, ti Brasil iti daya ken ti amianan a daya, ken ti Bolivia iti amianan a laud. Ti Paraguay ket mabirukan kadagiti bangkag ti Karayan Paraguay, nga agayus babaen ti tengnga ti pagilian manipud iti amianan aginggana iti abagatan. Gapu ti sentral a lokasionna idiay Abagatan nga Amerika, daytoy ket sagpaminsan a tinawtawagan a kas Corazón de América ("Puso ti Amerika").[7]
Republika ti Paraguay | |
|---|---|
 Flag (obverse)
![Eskudo [nb 1] ti Paraguay](/wiki/Papeles:Coat_of_arms_of_Paraguay.svg) Eskudo [nb 1]
| |
| Napili a pagsasao: "Paz y justicia" (Espaniol) "Kappia ken hustisia" | |
| Nailian a kanta: Paraguayos, República o Muerte (Espaniol) ParParaguayo, Republika wenno Patay | |
.svg) | |
| Kapitolio ken kadakkelan a siudad | Asunción 25°16′S 57°40′W / 25.267°S 57.667°W |
| Opisial a sasao | |
| Grupgrupo ti etniko (2000) | |
| Nagan dagiti umili | Paraguayo, Taga-Paraguay |
| Gobierno | Unitario a presidensial a batay-linteg a republika |
| Horacio Cartes | |
| Juan Afara | |
| Lehislatura | Kongreso |
| Kamara dagiti Senador | |
| Kamara dagiti Deputado | |
| Wayawayamanipud iti Espania | |
• Nairangarang | 14 Mayo 1811 |
• Nabigbig | 15 Mayo 1811 |
| Kalawa | |
• Dagup | 406,752 km2 (157,048 sq mi) (Maika-60) |
• Danum (%) | 2.3 |
| Populasion | |
• Karkulo idi 2015 | 7,012,433 (Maika-104) |
• Densidad | 17.2/km2 (44.5/sq mi) (Maika-204) |
| GDP (PPP) | Karkulo idi 2015 |
• Dagup | $61.167 bilion[2] (Maika-100) |
• Tunggal maysa a tao | $8,716[2] |
| GDP (nominal) | Karkulo idi 2015 |
• Dagup | $30.754 bilion[2] (Maika-99) |
• Tunggal maysa a tao | $4,382[2] |
| Gini (2012) |  48.2[3]nangato |
| HDI (2013) |  0.676[4]kalalainganna · Maika-111 |
| Kuarta | Guaraní (PYG) |
| Sona ti oras | UTC–4 (PYT) |
• Kalgaw (DST) | UTC–3 (PYST) |
| Pagmanehuan | kanawan |
| Kodigo ti panagtawag | +595 |
| Kodigo ti ISO 3166 | PY |
| TLD ti internet | .py |
| |
Dagiti indihenio a Guaraní ket nagtataengdan idiay Paraguay para kadagiti saan a nabibiit ngem milenio sakbay a naparukma ti teritorio babaen dagiti Espaniol idi maika-16 a siglo. Dagiti nagtataeng nga Espaniol ken dagiti mision ti Hesuita ket nangipayammoda iti Kristianidad ken Espaniol a kultura iti rehion. Ti Paraguay ket adda idi iti patingga ti ruar iti imperio a kolonia ti Espania, nga addaan laeng kadagiti bassit nga urbano a sentro ken dagiti agtataeng. Kalpasan ti wayawaya manipud iti Espania idi 1811, ti Paraguay ket tinurayan idi babaen dagiti diktador a nangisayangkat kadagiti annuroten ti pannakaisinsina ken protektionista.
Kalpasan iti didigra a Gubat ti Paraguay (1864–1870), ti pagilian ket nakapukaw iti 60 aginggana iti 70 a porsiento iti populasionna babaen ti gubat ken sakit, ken agarup a 140,000 kuadrado kilometro (54,054 sq mi) iti teritoriona iti Arhentina ken Brasil. Babaen iti maika-20 a siglo, ti Paraguay ket nagtultuloy a nagib-ibtur kadagiti nagsasaruno nga autoritariano a gobierno, ken nagbanagan iti turay ni Alfredo Stroessner, a nangidaulo iti kapautan a diktadura ti militar iti Abagatan nga Amerika manipud idi 1954 aginggana idi 1989. Isu ket naparmek iti maysa a kudeta iti militar, ken dagiti nawaya nga adu partidona a panagbubutos ket immuna a naurnos ken natengngel idi 1993. Kalpasan ti maysa a tawen, timmipon ti Paraguay iti Arhentina, Brasil ken Uruguay a nagpundar iti Mercosur, ti rehional a panagtitinulngan iti ekonomia.
Manipud idi 2009, ti populasion ti Paraguay ket nakarkulo iti agarup a 6.5 a riwriw, kaaduan ket naikonsentrado iti rehion ti abagatan a daya ti pagilian. Ti kapitolio ken kadakkelan a siudad ket ti Asunción, a ti metropolitano a lugar ket pagtaengan dagiti gangani a pagkatlo a populasion ti Paraguay. No maigiddiat kadagiti kaaduan a pagilian ti Latin nga Amerika, ti indihenio a pagsasao ken kultura ti Paraguay, ti Guaraní, ket agtultuloy a kaaduan a makaimpluensia. Kadagiti tunggal maysa a senso, dagiti agtataeng ken kaaduanda a mangibaga kaniada a kas mestiso, ken mangipaltiing daytoy kadagiti tawen a pannakiasawa kadagiti nadumaduma a grupo ti etniko. Ti Guaraní ket mabigbig a kas maysa nga opisial a pagsasao ken kakuyogna ti Espaniol, ken dagitoy dua a pagsasao ket adu a naisasao iti pagilian.
Dagiti nota
urnosen- ^ Ti bangir ti eskudo ti Paraguay:
.svg)
Dagiti nagibasaran
urnosen- ^ Paraguay a naikabil iti The World Factbook (iti Ingles)
- ^ a b c d "Paraguay". International Monetary Fund. Naala idi 20 Abril 2012.
- ^ "Gini Index". World Bank. Naala idi 18 Hulio 2013.
- ^ "2014 Human Development Report Summary" (PDF). United Nations Development Programme. 2014. pp. 21–25. Naala idi 27 Hulio 2014.
- ^ "Paraguay – Constitution, Article 140 About Languages". International Constitutional Law Project. Naala idi 3 Disiembre 2007.
{{cite journal}}: Makasapul ti dakamat journal iti|journal=(tulong) (see translator's note) - ^ "8 LIZCANO" (PDF). Convergencia.uaemex.mx. Naiyarkibo manipud iti kasisigud (PDF) idi 2014-02-24. Naala idi 5 Oktubre 2012.
- ^ "Paraguay, corazón de América (1961)". Internet Movie Database. Naala idi 5 Oktubre 2012.
Dagiti akinruar a silpo
urnosen
Dagiti midia a mainaig iti Paraguay iti Wikimedia Commons
Pakaammo ti panagbiahe idiay Paraguay manipud iti Wikivoyage (iti Ingles)
- Nailian a Departamento ti Turismo Naiyarkibo 2015-05-20 iti Wayback Machine (iti Espaniol)
- Paraguay manipud iti Encyclopædia Britannica
- Paraguay a naikabil iti The World Factbook (iti Ingles)
- Paraguay Naiyarkibo 2008-06-07 iti Wayback Machine iti UCB Libraries GovPubs
- Paraguay iti Curlie (iti Ingles)
- Bariweswes ti Paraguay manipud iti BBC News
Wikimedia Atlas iti Paraguay
