Masna a Parke ti Bongsanglay
Ti Masna a Parke ti Bongsanglay (tinawtawagan pay iti Bongsalay ken Bujong Sanglay) ket ti maysa a nasalakniban a lugar dagiti bakir ti parakad ken dagiti kalugnakan iti Isla Ticao iti Rehion ti Bicol iti Filipinas. Daytoy ket mabirukan iti ili ti Batuan iti isla a probinsia ti Masbate a mangsakop iti kalawa iti 244.72 ektaria (604.7 acre).[1] Napundar ti nasalakniban a lugar idi Disiembre 29, 1981 idi ti lugar "manipud iti Punto Panciscan iti Luek Bitos aginggana iti Bano Sanlay" iti Batuan ket nairangarang a Reserba ti Bakir ti Kalugnakan ti Parakad babaen ti Proklamasion Blng. 2152 a pinirmaan babaen ni Presidente Ferdinand Marcos.[2] Idi 2000, idi pinirmaan ni Presidente Joseph Estrada ti Proklamasion Blng. 319, naidasig manen ti Bongsanglay a kas maysa a masna a parke a naibatay iti National Integrated Protected Areas System (NIPAS) Act.[3]
| Masna a Parke ti Bongsanglay | |
|---|---|
| Masna a Parke ti Bongsalay | |
Kategoria III ti IUCN (natural a monumento wenno langa) | |
.svg)  Lokasion idiay Filipinas | |
| Lokasion | Masbate, Filipinas |
| Kaasitgan a siudad | Siudad ti Masbate |
| Nagsasabtan | 12°23′9″N 123°46′58″E / 12.38583°N 123.78278°ENagsasabtan: 12°23′9″N 123°46′58″E / 12.38583°N 123.78278°E |
| Kalawa | 244.72 ektaria (604.7 acre) |
| Nabangon | Disiembre 29, 1981 (reserba ti bakir) Mayo 31, 2000 (Masna a parke) |
| Mangituray a bagi | Departamento ti Enbironmento ken dagiti Masna a Rekurso |
Deskripsion
urnosenTi Masna a Parke ti Bongsanglay ket ti kaikaisuna a nabati a kangrunaan a panagtubo iti bakir ti parakad iti Rehion ti Bicol gapu ta dagiti sabali a rehional a parakad ket naimaulmula.[4] Daytoy ket mabirukan iti baranggay ti Royroy iti asideg ti akin-abagatan nga ungto ti Isla Ticao babaen ti Luek Biton a sumangsango iti Ticao Pass ken ti koridor ti baybay ti Baybay Samar.[5] Mabirukan ti bassit a pagkalapan a komunidad a saan met nga adayo unay manipud kadagiti parakad. Adda pay maysa a 1,000 a metro a pagnaan a balawbaw a mangballasiw iti parke ken para kadagiti panggep ti ekoturismo.[6]
Biag ti kaatapan
urnosenTi parke ket ayan dagiti 36 a sebbangan dagiti parakad nga ikaaduan babaen ti Rhizophora spp. ken mangiraman pay dagiti sebbanngan ti Avicennia nga isu met ti kaduogan ken agtawen daytoy iti ad-adu ngem 125 a tawen.[5][4] Daytoy ket mangsuporta pay kadagiti 68 a sebbangan ti avifauna, a mairaman ti kannaway ti parakad, kannaway ti raw-ang ti Pasipiko, little egret, wandering whistling duck, nakuelion iti puraw a salaksak, Pacific swallow, common emerald dove, zebra dove, amethyst brown dove, common cuckoo, salaksak ti karayan, pied triller, grey wagtail, grey-tailed tattler ken ti endemiko a pato ti Filipinas.[6][5] Iti pay maipatinayon, dagiti 3 a sebbangan ti ampibio ken dagiti 11 a sebbangan ti reptilia ket nakitkitada pay iti daytoy a parke.[5]
Dagiti nagibasaran
urnosen- ^ "Region 5 – Protected Areas". Department of Environment and Natural Resources Biodiversity Management Bureau. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi Oktubre 14, 2014. Naala idi Oktubre 12, 2014.
- ^ "Proclamation No. 2152, s. 1981". Official Gazette of the Republic of the Philippines. Naala idi Oktubre 12, 2014.
- ^ "Proclamation No. 319" (PDF). Department of Environment and Natural Resources. Naiyarkibo manipud iti kasisigud (PDF) idi Oktubre 17, 2014. Naala idi Oktubre 12, 2014.
- ^ a b "4 RP youths blog for the protection of marine ecosystems". Philippine Daily Inquirer. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi Oktubre 28, 2014. Naala idi Oktubre 12, 2014.
- ^ a b c d "Batuan MPA Plan" (PDF). Municipal Government of Batuan. Naiyarkibo manipud iti kasisigud (PDF) idi Oktubre 17, 2014. Naala idi Oktubre 12, 2014.
- ^ a b "Coastal Alert News". Over Seas – The Online Magazine for Sustainable Seas. Naala idi Oktubre 12, 2014.