Sasao a Nuklear a Malayo-Polinesio

Ti sasao a Nuklear a Malayo-Polinesio ket dagiti sanga ti pamilia ti Austronesio, nga insingasing babaen da Wouk ken Ross (2002), a naipagpagarup a maiwarwaras manipud iti mabalin a pagtaengan idiay Sulawesi. Dagita ket tinawtawagan iti nuklear gapu ta dagita ket konseptual a bugas ti pamilia ti Malayo-Polinesio, a mairaman iti Malayo ken Polinesio. Ti Nuklear a Malayo-Polinesio ket mabirukan iti amin a paset ti Indonesia (malaksid ti tengnga a Borneo, Sabah, ken ti amianan ti Sulawesi), ken iti Melanesia ken ti Pasipiko.

Nuklear a Malayo-Polinesio
Heograpiko a pannakaiwarwaras	Abagatan a daya nga Asia ken ti Pasipiko
Lingguistika a pannakaidasig	Austronesio Paiwaniko ? Malayo-Polinesio Nuklear a Malayo-Polinesio
Pannakabingbingay	Sangsanag ti Sunda–Sulawesi Sangsanga ti Tengnga–Akindaya
Glottolog	Awan
Dagiti nagruna a sanga ti sasao a Nuklear a Malayo-Polinesio:   Sunda–Sulawesi (saan a naipakita iti mapa: Chamorro)   Tengnga a Malayo-Polinesio   Akindaya a Malayo-Polinesio (malaksid ti Oceaniko)   Oceaniko (kaaduan nga adu ket saan a maipakita iti mapa)

T sasao a Nuklear a Malayo-Polinesio ket dagiti pagsasao a Malayo-Polinesio a pimmanaw iti pannakailinia nga Austronesio tinawid manipud iti sintaksis ti Proto-Malayo-Polinesio. Ti Nuklear a Malayo-Polinesio ket mairaman ti tradisional a heograpiko a pannakaigrupo ti Tengnga a Malayo-Polinesio, Akindaya a Malayo-Polinesio, ken parte ti Akinlaud a Malayo-Polinesio, tiparte a tinawtawagan da Wouk ken Ross iti Akin-uneg nga Akinlaud a Malayo-Polinesio wenno Sunda–Sulawesi. Ilaksid ti Nuklear a Malayo-Polinesio ti sasao nga Akinruar nga Akinlaud a Malayo-Polinesio (Borneo–Filipino).

Ti Akin-uneg nga Akinlaud a Malayo-Polinesio (Sunda–Sulawesi) ket isu ngarud a naipalawag a negatibo, a kas dagiti pagsasao ti Sunda ken Sulawesi a saan a nairaman iti Tengnga–Akindaya a Malayo-Polinesio. Ti Tengnga–Akindaya ket ti maysa a grupo ti lugar, nga agbalbaliw manipud kadagiti amin a Malayo-Polinesio gapu iti saan nga Austronesio (Papuano) a subestrata imbes a gapu ti ania man a heneolohiko a pannakikabagian.

Pannakaidasig

Adda dagiti bilang dagiti bassit a rimpuok dagiti pagsasao a dagiti pannakaikabagianda ket saan a nalawag. Naigrupo babaen ti heograpia, dagitoy ket dagiti:

• Akin-uneg nga Akinlaud a Malayo-Polinesio(Sunda–Sulawesi)

Tengnga ken akin-abagatan a Sulawesi

• Sasao a Celebiko: saan anasayaat a nasuportaran a kas klado.
• Sasao nga Abagatan a Sulawesi: mairaman ti pagsasao a Bugines; ken mabalin a ti sasao a Tamaniko.

Is-isla Kalatakan a Sundas

• Pagsasao a Moken: ti aplaya ti Burma.
• Sasao nga Amianan a laud a Sumatrano: iti amianan-tengnga a Sumatra ken ti Is-isla Mentawai. Daytoy ket saan a nalawag no mairaman ti pagsasao nga Enggano.
• Sasao a Malayo-Sumbawano: ti Sumatra, Java, Borneo, ken Bietnam. Mairaman ti pagsasao a Malayo, ti pagsasao a Sundanes, ken ti pagsasao a Balines.
• Sasao a Lampungiko: ti akin-abagatan a daya a Sumatra. Daytoy ket mabalin a mairaman ti pagsasao a Sundanes.
• Pagsasao a Habanes: ti tengnga ken akindaya a Java.

Is-isla ti Akinlaud a Pasipiko

• Pagsasao a Palauano: ti Palau.
• Pagsasao a Chamorro: ti Is-isla ti Marianas, mairaman ti Guam.

Maluku, Baro a Guinea, Oceania

• Sasao a Tengnga–Akindaya a Malayo-Polinesio.
  • Sasao a Tengnga a Malayo-Polinesio.
    • Sasao a Sumba–Flores, naisasao idiay ken iti likmut dagiti isla ti Sumbawa (akindaya), Sumba, ken akinlaud–tengnga a Flores idiay Lesser Sundas.
    • Sasao a Flores–Lembata, naisasao idiay Lesser Sundas,idiay akindaya a Flores ken dagiti bassit nga isla iti asideg a daya ti Flores.
    • Sasao a Selaru, naisasao idiay Is-isla ti Tanimbar ti Indonesia.
    • Sasao a Kei–Tanimbar, naisasao idiay Isla KeiKei ken Is-isla Tanimbar iti akin-abagatan a Maluku, ken idiay amianan a a bangir ti Peninsula ti Bomberai.
    • Sasao nga Aru, naisasao idiay Is-isla Aru idiay Indonesia.
    • Sasao a Tengnga a Maluku, nangruna a naisasao idiay Seram, Buru, Ambon, Kei, ken ti Is-isla Sula.
    • sasao a Timoriko, wenno Timor–Babar, naisasao kadagiti isla ti Timor, ti kaarruba a Wetar, ken (depende iti pannakaidasig) ti Is-isla Babar iti daya.
    • Pagsasao a Kowiai, naisasao idiay Peninsula ti Bomberai idiay Baro a Guinea.
    • Pagsasao a Teor-Kur, naisasao idiay asideg ti Isla Kei, Indonesia.
  • Sasao nga Akindaya a Malayo-Polinesio.
    • Sasao a Halmahera–Cenderawasih, mabirukan kadagiti isla ken kadagiti igid ti aplaya ti Baybay Halmahera iti probinsia ti Amianan a Maluku ti Indonesia ken ti Luek Cenderawasih kadagiti probinsia ti Papua ken Laud a Papua.
    • Sasao nga Oceaniko, naisasao idiay Polinesia, ken iti kaaduan pay ti Melanesia ken Mikronesia.

Ti puesto ti Rejang idiay abagatan a laud ti Sumatra ken ti baro a naduktalan a Nasal ket saanda pay a nalawag. Ti Rejang ket mabalin a ti naiyakar a pagsasao a Dayak ti Borneo, ken saan a mabalin a Nuklear a Malayo-Polinesio.

Dagiti nagibasaran

• Fay Wouk and Malcolm Ross (ed.), 2002, The history and typology of western Austronesian voice systems. Australian National University.
• K. Alexander Adelaar and Nikolaus Himmelmann, 2005, The Austronesian languages of Asia and Madagascar. Routledge.
• Austronesian Basic Vocabulary Database[1]