Niger
Nagsasabtan: 16°N 8°E / 16°N 8°E
Ti Niger (Panangibalikas a Pranses: [niʒɛʁ], ngem sagpaminsan a binalbalikas a kas ti /niːˈʒɛər/ wenno /ˈnaɪdʒər/ (
dengngen)[9]), opisial a ti Republika ti Niger, ket maysa a napalikmutan ti daga a pagilian idiay Akinlaud nga Aprika, a nanaganan manipud iti Karayan Niger. Daytoy ket bineddenganti Nigeria ken Benin iti abagatan, ti Burkina Faso ken Mali iti laud, ti Arhelia ken Libya iti amianan ken ti Chad iti daya. Ti Niger ket sakupenna ti daga ti gangani a 1,270,000 km2, a mangaramid daytoy ti kadakkelan a pagilian idiay Akinlaud nga Aprika, nga addaan iti sumurok nga 80 porsiento ti dagana ti nasakupan ti desierto ti Sahara. Ti kaaduan nga Islamiko a populasion ti pagilian iti sumurok a 15,000,000 ket kaaduan a nairumpuok idiay adayo nga abagatan ken laud ti pagilian. Ti kapitoliona a siudad ket ti Niamey, a mabirukan daytoy idiay adayo nga abagatan a laud a suli ti Niger.
Republika ti Niger
| |
|---|---|
 Wagayway
 Eskudo
| |
Napili a pagsasao:
| |
| Nailian a kanta: La Nigérienne | |
.svg) Lokasion ti Niger (nangisit a berde) | |
_-_NER_-_UNOCHA.svg) | |
| Kapitolio ken kadakkelan a siudad | Niamey 13°32′N 2°05′E / 13.533°N 2.083°E |
| Opisial a sasao | Pranses |
| Nailian a pagsasao[1] | |
| Nagan dagiti umili | Nigeriano |
| Gobierno | Unitario a semi-presidensial a republika |
• Presidente | Mohamed Bazoum |
• Kangrunaan a Ministro | Ouhoumoudou Mahamadou |
| Lehislatura | Nailian nga Asemblia |
| Wayawaya manipud iti Pransia | |
• Nairangarang | 3 Agosto 1960 |
| Kalawa | |
• Dagup | 1,267,000 km2 (489,000 sq mi) (Maika-21) |
• Danum (%) | 0.02 |
| Populasion | |
• Karkulo idi 2018 | 22,442,831 (Maika-61) |
• Senso idi 2012 | 17,138,707 |
• Densidad | 12.1/km2 (31.3/sq mi) |
| GDP (PPP) | Karkulo idi 2018 |
• Dagup | $23.475-bilion[2] (Maika-140) |
• Tunggal maysa a tao | $1,213[3] (Maika-183) |
| GDP (nominal) | Karkulo idi 2018 |
• Dagup | $9.869-billion[4] (Maika-136) |
• Tunggal maysa a tao | $510[5] (Maika-179) |
| Gini (2014) |  34.0[6]kalalainganna · Maika-70 |
| HDI (2018) |  0.377[7]ababa · Maika-189 |
| Kuarta | Pranko ti Laud nga Aprikano a CFA (XOF) |
| Sona ti oras | UTC+1 (WAT) |
| Pagmanehuan | kanawan[8] |
| Kodigo ti panagtawag | +227 |
| Kodigo ti ISO 3166 | NE |
| TLD ti internet | .ne |
| |
Ti Niger ket maysa a rumangrang-ay a pagilian, ken agkankanayon a mairangranggo a kas maysa kadagiti kababaan a ranggo ti Pagsurotan ti Panagrang-ay ti Nagtagitaoan (HDI) ti Nagkaykaysa a Pagpagilian, daytoy ket maika-186 kadagiti 187 a papagilian idi 2011. Kaaduan kadagiti saan a disierto a paset ti pagilian ket madangran babaen ti periodiko nga igaaw ken desertipikasion. Ti ekonomia ket naipatengnga iti pagbiagan ken adda dagiti mailuwas nga agrikultura a nairumpuok kadagiti nalames a daga ti abagatan, ken dagiti mailuwas a naata a material, a naipangpangruna ti mineral ti uranio. Ti Niger agtultuloy a nalaplappedan babaen ti pannakailikmutna ti daga a puestona, ti disierto a kadagaan , ti saan a nasayaat nga edukasion ken ti kapanglaw ti tattaona, ti kaawan dagiti inprastruktura, saan a nasayaat a panagaywan ti salun-at, ken dagiti panakadaddadael ti enbironmento.
Ti Nigerieno (/niːˈʒɛəriən/ wenno /naɪdʒɪrɪˈɛn/) a kagimongan ket mangipakpakita ti dibersidad a naala manipud iti atiddog a pakasaritaan kadagiti nadumaduma nga etniko a grupo ken dagiti rehion ket ti ababa pannakainaigda nga agtataeng iti agmaymaysa nga estado. Iti naipakasaritaan, ti tattan a Niger ket adda idi kadagiti igi-gid ti nadumaduma a dadakkel nga estado. Manipud idi panakawayana, dagiti Nigerieno ket nagtataengda kadagiti lima a batay-linteg ken tallo a paset ti panawen ti turay ti militar. Kalpasan ti kudeta ti militar idi 2010, ti Niger ket nagbalinen a maysa a demokratiko, ken adu a partido nga estado. Kaaduan ket agtataeng kadagiti lugar ti away, ken addaanda iti bassit pannakastrek kadagiti nangato a pagadalan.
Dagiti nagibasaran
urnosen- ^ République du Niger, "Loi n° 2001-037 du 31 décembre 2001 fixant les modalités de promotion et de développement des langues nationales." L'aménagement linguistique dans le monde (naala idi 21 Septiembre 2016)
- ^ "Report for Selected Country Groups and Subjects (PPP valuation of country GDP)". IMF. Naala idi 14 Nobiembre 2018.
- ^ World Economic Outlook Database, Enero 2018, International Monetary Fund. Napabaro ti database idi 12 Abril 2017. Naala idi 21 Abril 2017.
- ^ "World Economic Outlook Database. Report for Selected Countries and Subjects". International Monetary Fund. 17 Abril 2018.
- ^ World Economic Outlook Database, Abril 2018, International Monetary Fund. Naala idi 17 Abril 2018.
- ^ World Bank GINI index, naala idi 21 Enero 2016.
- ^ "Human Development Report 2019" (PDF) (iti Ingles). United Nations Development Programme. 10 Disiembre 2019. Naala idi 10 Disiembre 2019.
- ^ Which side of the road do they drive on? Brian Lucas. Agosto 2005. Naala idi 28 Enero 2009.
- ^ Kasano ti panangibalikasmo ti "Niger"? manipud idiay Slate.com, naala idi 04 Marso, 2012
Dagiti taudan
urnosen- Decalo, Samuel. Naipakasaritaan a Diksionario ti Niger, maika-3 nga ed. (Scarecrow Press, 1997, ISBN 0-8108-3136-8) – ti komprehensibo nga urnong kadagiti topiko ti Niger
Daytoy nga artikulo ket agilaklak-am iti material ti publiko a dominio manipud kadagiti website wenno dagiti dokumento ti CIA World Factbook. (para iti Niger Naiyarkibo 2020-04-24 iti Wayback Machine)- Daytoy nga artikulo ket agilaklak-am iti material ti publiko a dominio manipud kadagiti website wenno dagiti dokumento ti Departamento ti Estado ti Estados Unidos (U.S. Bilateral Relations Fact Sheets). "Niger". State.gov. 3 Pebrero 2010. Naala idi 3 Mayo 2010.
- Dagiti Unicef ng aestadistika ti Niger Naiyarkibo 2009-11-30 iti Wayback Machine
- Unesco a manuskrito iti obra ti ubbing ken panagadal idiay Niger Naiyarkibo 2005-09-29 iti Wayback Machine
Dagiti akinruar a silpo
urnosen
Dagiti midia a mainaig iti Niger iti Wikimedia Commons
Dagiti obra a mainaig iti Niger iti Wikisource (iti Ingles)
Wikimedia Atlas iti Niger
Pakaammo ti panagbiahe idiay Niger manipud iti Wikivoyage (iti Ingles)
- Opisial a website
- Niger a naikabil iti The World Factbook (iti Ingles)
- Niger iti Curlie (iti Ingles)
