A

umuna a letra ken bokal ti Latin nga alpabeto

Ti A ket ti umuna a letra, kasta met umuna a bokal, iti alpabeto a Romano.

A
A
Abesedário a Latin
Aa Bb Cc Dd Ee Ff Gg
Hh Ii Jj Kk Ll Mm Nn
Oo Pp Qq Rr Ss Tt Uu
Vv Ww Xx Yy Zz

Ti langa ket umasping iti daydiay ti taga-ugma a Griego a letra nga alpa, a nagtaudanna. Ti dakkel a bersion ket buklen ti dua a nagkillo a sikigan ti trianggulo, a ti nagtengngaanna ket ballasiwen ti horisontal a barra.

Masansan a ti bassit a bersion ket dua ti kadsaaranna a porma nga |a| ken maysa a patakder a porma nga |ɑ|. Gagangay ti panangusar iti maudi iti surat ti ima, nangnangruna kadagiti panagsurat para kadagiti ubbing wenno impormal a kita ti surat kasla Comic Sans MS, kasta met ti bastardilia.

Pakasaritaan

urnosen

Ti kadaanan a naammuan a kapuonan ti A ket alef — umuna a letra ti alpabeto a Penisio — a nangirepresentar iti glottal stop [ʔ], ta nausar ti pagsasao a Penisio dagiti konsonante a letra laeng. Kasta met, ti kapuonan ti alef ket ngata maysa a piktograma ti ulo ti toro iti alpabeto a proto-Sinaitiko, a naimpluensiaan babaen ti dagiti heroglipiko nga Ehipsio, a nailadawan kas trianggulo nga ulo nga addaan iti dua a natayag a sara.

Idi inawat dagiti taga-ugma a Griego iti alpabeto, saanda a kasapulan ti letra a nangirepresentar iti glottal stop, isu a inadaptar da dayta simbolo tapno mangirepresentar iti bokal nga /a/, ket inawagan da ti letra iti umasping a nagan nga alfa. Kadagiti kaunaan a Griego nga inskripsion — a napetsaan iti maika-8 a siglo K.K.P. kalpasan ti Griego a Nasipnget a Panawen — ti surat ket adda iti sikiganna. Nupay kasta, iti naud-udi nga alpabeto a Griego, kaaduanna a mangirepresentar na ti moderno a porma nga A. Ngem mailasin pay laeng adu a lokal a kita, gapu iti panagpaababa ti maysa a saka, wenno gapu iti anggulo ti barra a mangballasiw dagiti saka.

Inyegda dagiti Etrusko ti alpabeto a Griego iti peninsula ti Italia, a dida binalbaliwan ti porma ti alfa. Idi inawat dagiti Romano iti alpabeto nga Etrusko tapno isurat ti pagsasao a Latin, ti resulta a porma, a nausar iti sinuratan a Latin, ket nausar idi agangay iti adu a pagsasao, agraman ti Ilokano.

Egipsio Proto-Sinaitiko Proto-Kanaanito Penisio Lumaud a Griego Etrusko Latin
             

Dagiti dadduma pay a panagusar

urnosen
  • No agus-usar iti sistema a heksadesimal, ti A ket kadawyan a sipra tapno mangirepresentar iti numero 10.
  • Iti alhebra, ti a, agraman ti dadduma pay a letra ti alpabeto, ket kadawyan a maus-usar tapno mangirepresentar iti maysa a bariable, nga addaan iti nadumaduma a kadawyan a kaipapanan iti nadumaduma a paset ti matematika. Idi 1637, "inimbenta [ni René Descartes] ti kombension ti panangirepresentar kadagiti di ammo kadagiti equation babaen ti x, y, ken z, ken dagiti ammo babaen ti a, b, ken c",[1] ket kadawyan pay daytoy a kombension, nangnangruna iti elementaria nga alhebra.
  • Iti heometria, dagiti dadakkel a Latin a letra ket maus-usar a mangiladawan kadagiti banag, a pakairamanan dagiti paset ti linia, linia, ken rayo. Ti dakkel a letra nga A ket kadawyan met a maus-usar a kas maysa kadagiti letra tapno mangirepresentar iti anggulo iti trianggulo, ta mangirepresentar ti bassit a letra a iti bangir a kasungani ti anggulo A.

Dagiti nagibasaran

urnosen
  1. ^ Tom Sorell, Descartes: A Very Short Introduction, (2000). New York: Oxford University Press. p. 19. Iti Ingles: "[René Descartes] invented the convention of representing unknowns in equations by x, y, and z, and knowns by a, b, and c."