Wikipedia

Tengnga a Daya

heograpiko a rehion

Ti Tengnga a Daya ket maysa a rehion a mangbukel ti Akinlaud nga Asia ken Akin-abagatan nga Aprika. Daytoy a balikas ket naipanunotan a Eurosentriko ken inus-usar a kapadpada ti Asideg a Daya, iti kasumbangir iti Adayo a Daya.

Tengnga a Daya
Tengnga a Daya
Mapa ti Tengnga a Daya (berde).
Pagpagilian18
Dagiti pagsasaoArabiko, Arameo, Armenio, Aserbaian, Balochi, Hebreo, Kurdo, Persiano, Somali, Turko
Dagiti sona ti orasUTC+2:00, UTC+3:00, UTC+3:30, UTC+4:00, UTC+4:30
Dagiti kadakkelan a siudad

Ti pakasaritaan iti Tengnga a Daya ket napetsado manipud idi taga-ugma a panawen, ken ti kadagupan ti pakasaritaanna, ti Tengnga a Daya ket sentro daytoyen kadagiti kangrunaan a pannakibiang iti lubong. Nupay kasta iti konteksto ti taga-ugma a pakasaritaan, ti balikas nga Asideg a Daya ket kadawyan a maus-usar. Ti Tengnga a Daya ket isu pay ti pakasaritaan a naggapuan kadagiti kangrunaaan a relihion a kas ti Hudaismo, Kristianidad, ken Islam. Ti Tengnga a Daya ket sapasap nga addaan iti maysa a namaga ken napudot a klima, nga addaan kadagiti nangruna a karayan a mangit-ited kadagti panagsibog tapno makasuporata iti agrikultura kadagiti limitado a luglugar. Adu kadagiti pagilian a mabirukan iti kalikmutan ti Golpo Persiano ket addaan iti adu a reserba iti krudo a lana. Iti moderno a panawen ti Tengnga a Daya ket agtagtaginayon a maysa a managrikna a rehion ti estratehia, ekonomia, politika, kultura ken relihion. Ti maipadtu nga idadakkel ti panagrangrang-ay ti Tengnga a Daya ket agarup a 4.1% para iti 2010 ken 5.1% idi 2011.[1]

Terminolohia

urnosen

Ti termino a "Tengnga a Daya" ket mabalin a nagtaud kadagiti tawen ti 1850 iti Britaniko nga Opisina ti India.[2] Nupay kasta, daytoy ket nagbalin a kaaduan nga ammo idi ti Amerikano nga estratehiko a marino a ni Alfred Thayer Mahan ket nagusar iti termino idi 1902[3] tapno "mangidesignado ti lugar a nagbaetan ti Arabia ken India".[4][5] Iti las-ud ti daytoy a panawen dagiti imperio ti Britaniko ken Ruso ket nagal-ala iti impluensia idiay Tengnga nga Asia, ti agkaribal a nagbalin nga ammo a kas ti Ti Nalatak nga Ay-ayam. Ni Mahan ket naibanagna a saan laeng a ti estratehiko a kina-importante ti rehion, ngem iti pay sentrona, ti Golpo Persiano.[6][7] Ninagananna ti nakapalikmut a lugar ti Golpo Persiano iti Tengnga a Daya, ken kinunana a kalpasan ti Kanal Suez, daytoy ti kangrunaan a pasahe para a tenglen ti Britania tapno malappedan nga agabanse dagiti Ruso idiay Britaniko nga India.[8] Immuna nga inusar ni Mahan ti termino iti artikulona iti "The Persian Gulf and International Relations", a naipablaak idi Septiembre 1902 iti National Review, ti maysa a Britaniko a warnakan.

Ti Tengnga a Daya, no amponek koma ti termino a saanko pay a nakita, iti masakbayan ket makasapulto iti bukodna a Malta, ken ti pay bukodna a Gibraltar; no saana pay a suroten dayta ket idiayto Golpo Persiano. Ti puersa ti marina ket addaan iti kalidad ken ti mobilidad a mangawit daytoy iti pribilehio kadagiti temporario a kaawan; ngem nasken a mangsapul iti tunggal maysa a senario iti operasion ti naipatakder a kuartel a pagsukatan, iti paay, ken iti kaso ti didigra, iti seguridad. Ti Marina ti Britaniko ket nasken nga addaan iti pasilidad tapno mangikonsentrado iti puersa no rumsua iti kasta a pasamak, a maipanggep iti Aden, India, ken ti Golpo Persiano.[9]

Ti artikulo ni Mahan a ket naiprenta manen iti The Times ken sinaruno idi Oktubre dagiti 20 a serye ti artikulo a natituluan iti "The Middle Eastern Question," insurat babaen ni Apo Ignatius Valentine Chirol. Iti las-ud dagitoy a serye, Ni Apo Ignatius ket pinadakkelna ti panangipalawag iti Tengnga a Daya tapno mairaman "dagiti rehion ti Asia a sumakop kadagiti pagbeddengan ti India wenno dagiti pagserrekan ti India."[10] Kalpasan ti panagpatingga dagiti serye idi 1903, ti The Times ket inikkatna dagiti marka ti insasao manipud kadagiti simmaruno a panagusar iti termino.[11]

Aginggana idi Sangalubongan a Gubat II, daytoy ket kustomario a mangibaga iti lugar iti likmut ti Turkia ken ti akindaya nga aplaya ti Mediteraneo a kas ti "Asideg a Daya", bayat a ti "Adayo a Daya" a naisentro iti Tsina,[12] ken ti Tengnga a Daya ket kaibuksilanna idi ti lugar manipud iti Mesopotamia aginggana idiay Burma, kadagiti lugar a nagbaetan ti Asideg a Daya ken ti Adayo a Daya. Idi naladaw a tawtawen ti 1930, dagiti Britaniko ket nangipatakder ti Bilin ti Tengnga a Daya, a naikuartel idi idiay Cairo, para kadagiti puersana iti militar iti dayta a rehion. Kalpasan iti dayta a panawen, ti termino a "Tengnga a Daya" ket nakagun-od iti ad-adu a panagusar idiay Europa ken idiay Estados Unidos, a ti napundar nga Instituto ti Tengnga a Daya idiay Washington, D.C. idi 1946, ket maysa kadagiti dadduma pay a panagusar.[13]

Kritisismo ken panagusar

urnosen
Ti Amerikano a pelikula idi 1957 a maipanggep iti Tengnga a Daya

Ti termino a Tengnga a Daya ket nauyawen a kas nalawag nga Eurosentriko.[14][15] Iti kontemporaneo nga akademiko ken midia iti pagsasao nga Ingles, ti termino ket inus-usar babaen dagiti Europeano ken saan nga Europeano.

Ti deskripsion a Tengnga ket nakaiturongan kadagiti dadduma a pannakaallilaw kadagiti agbalbaliw a panangipalawag. Sakbay ti Umuna a Gubat ti Sangalubongan, ti "Asideg a Daya" ket inus-usar idi iti Ingles a mangibaga ti Balkan ken ti Otomano nga Imperio, bayat a ti "Tengnga a Daya" ket mangibagbaga iti Iran, ti Kaukaso, Apganistan, Sentral nga Asia, ken ti Turkestan. Iti pannakaigiddiat, ti "Adayo a Daya" ket mangibagbaga kadagiti pagilian ti Daya nga Asia (kas ti Tsina, Hapon, Formosa, Korea, Hong Kong, kdpy.)

Iti pannakaawanen ti Otomano nga Imperio idi 1918, ti "Asideg a Daya" ket kaaduanen a saan a naus-usar iti Ingles, bayat a ti "Tengnga a Daya" ket nagbalinen a naipakpakat kadagiti runrumsua manen a pagilian iti Islamiko a lubong. Nupay kasta, ti panagusar iti "Asideg a Daya" ket natalinaay idi babaen dagiti nadumaduma a a disiplina ti akademia, a mairaman iti arkeolohia ken taga-ugma a pakasaritaan, a mangipalawag ti maysa a lugar a kapada ti termino iti Tengnga a Daya, a saan nga inus-usar babaen dagitoy a disiplina (kitaen ti Taga-ugma nga Asideg a Daya).

Ti immmuna nga opisial a panagusar ti termino a "Tengnga a Daya" babaen ti gobierno ti Estados Unidos ket idi Doktrina Eisenhower idi 1957, a nanginaig iti Didigra ti Suez. Inpalawag ni Sekretario ti Estado John Foster Dulles ti Tengnga a Daya a kas "ti lugar a naisanglad iti nagbaetan ken mairaman ti Libya iti laud ken ti Pakistan iti daya, ti Siria ken Irak iti amianan ken ti Arabiano a peninsula iti abagatan, ken maipatinayon pay ti Sudan ken Etiopia."[12] Idi 1958, ti Departamento ti Estado ket inpalawagna dagiti termino ti "Asideg a Daya" ken "Tengnga a Daya" ket mabalin a pagsinnukaten dagitoy, ken impalawagna ti rehion a kas mangiraman laeng ti Ehipto, Siria, Israel, Lebanon, Hordania, Irak, Saudi Arabia, Kuwait, Bahrain, ken Katar.[16]

Ti libro ti estilo ti Associated Press ket imbagbagana ti Asideg a Daya a dati a nangibagbaga kadagiti ad-adayo a laud a pagilian bayat a ti Tengnga a Daya ket mangibagbaga kadagiti akindaya, ngem itan ket agpapada dagitoyen. Mangibagbaga nga:

Usaren ti Middle East malaksid no ti Near East ket inusar babaen ti taudan ti istoria. Ti Mideast ket mabalin pay a maawat, ngem ti Middle East ket kaykayat.[17]

Iti Nagkaykaysa a Pagpagilian, dagiti nadumaduma a dokumento ken dagiti resolusion a maipanggep iti Tengnga a Daya ket iti kinapudno ket maipanggp iti Suppiat ti Arabo–Israeli, a naisangayan ti suppiat ti Israeli–Palestina, ken, isu a dagitoy dagiti uppat nga estado ti Lebante. Ti termino nga Asideg a Daya ket sagpaminsan a mangmangeg idiay Nagkaykaysa a Pagpagilian a mangibagbaga iti daytoy a rehion.

Dagiti patarus

urnosen

Adda met dagiti kapada a termino iti Asideg a Daya ken Tengnga a Daya kadagiti sabali a pagsasao ti Europa, ngem gapu ta daytoy ket relatibo a deskripsion, dagiti kaibuksilan ket depende iti pagilian ken sapasap a sabali dagitoy manipud iti Ingles a termino. Iti Aleman ti termino a Naher Osten (Asideg a Dayat) ket kadawyan pay laeng a maus-usar (ita nga aldaw ti termino a Mittlerer Osten ket umad-adun a termino kadagiti teksto ti warnakan a naipatarus manipud kadagiti Ingles, ngem adda met iti naisangayan a kaibuksilan) ken iti Ruso ti Ближний Восток wenno Blizhniy Vostok, ti Bulgaro ti Близкия Изток, ti Polako ti Bliski Wschód wenno ti Kroata ti Bliski istok (a ti kaibuksilan ket Asideg a Daya kadagiti amin nga uppat nga Eslobako a pagsasao) ket agtaltalinaay a kas ti maitunos a termino para iti rehion. Nupay kasta, adda met dagiti pagsasao nga awan kapada iti "tengnga a Daya", kas ti Pranses ti Moyen-Orient, ti Sueko ti Mellanöstern, ti Espaniol ti Oriente Medio wenno Medio Oriente, ken ti Italiano ti Medio Oriente.[note 1]

Baka mabalin a gapu ti impluensia iti Akinlaud a warnakan, ti Arabiko a kapada ti Tengnga a Daya (Arabiko: الشرق الأوسط ash-Sharq al-Awsaṭ), ket nagbalinen a pagalagadan a panagusar iti kaaduan a warnakan nga Arabiko, ken mangibagbaga iti isu met laengen a kaibuksilan a kas ti termino iti "Tengnga a Daya" iti panagusar idiay Amianan nga Amerika ken Akinlaud nga Europa. Ti pananginagan iti Mashriq, manipud pay iti ramut nga Arabiko para iti daya, ket mangibaga pay kadagiti nadumaduma a naipalawag a rehion iti likmut ti Lebante, ti akindaya a paset ti agsasao iti Arabiko a lubong (a maigiddiat iti Maghreb, ti akinlaud a paset).[18] Ti Persiano a kapada para iti Tengnga a Daya ket ti خاورمیانه (Khāvar-e miyāneh).

Dagiti teritorio ken dagiti rehion

urnosen

Tradisional a panangipalawag ti Tengnga a Daya

urnosen

Dagiti sumaganad a pagilian ket tradisional a mairaman iti uneg ti Tengnga a Daya:

Dagiti dadduma pay a panangipalawag ti Tengnga a Daya

urnosen

Dagiti nadumaduma a konsepto ket masansan a maipadpada iti Tengnga a Daya, ti kaaduan ket ti Asideg a Daya, ti Nalames nga Immindayon ken ti Lebante. ti Asideg a Daya, Lebante ken ti Nalames nga Immindayon ket dagiti heograpiko a konsepto, ken dagitoy ket mangibagbaga kadagiti dakkel a paset ti moderno a a Tengnga a Daya, a ti Asideg a Daya ti kaasitgan iti Tengnga a Daya iti heograpiko a kaibuksilanna.

Dagiti pagilian ti Abagatan a Kaukaso—Armenia, Azerbaijan, ken Georgia—ket sagpaminsan a mairamraman kadagiti panangipalawag iti Tengnga a Dayat.[20]

Ti Kalatakan a Tengnga a Daya ket ti maysa a maipatinayon nga Eurosentriko a konsepto,naipayammo daytoy idiay Laud kadagidi tawen ti 1990,ken mangibagbaga kadagiti kaaduan nga Islamiko a rehion ti Amianan nga Aprika, Akinlaud nga Asia ken Sentral nga Asia; nupay kasta ti panagusar ti "Kalatakan a Tengnga a Daya" ket marginal ken saan unayen a maus-usar.

Pakasaritaan

urnosen
Nangruna nga artikulo: Pakasaritaan ti Tengnga a Daya
 
Ti Bantay Templo idiay Herusalem
 
Ti Kaaba, a mabirukan idiay Meka, Saudi Arabia

Ti Tengnga a Daya ket mabirukan idiay pagsabtan ti Eurasia ken Aprika ken ti Baybay Mediteraneo ken ti Taaw Indiano.Daytoy ti nakaipasngayan ken ti espiritual a sentro dagiti relihion a kas ti Kristianidad, Islam, Hudaism, Manikueismo, Yezidi, Drusos, Yaresanismo ken Mandeismo, ken idiay Iran, Mitraismo, Soroastrianism, Manikueismo, ken ti Bahaismo. Iti amin a paset ti pakasaritaanna ti Tengnga a Daya ket nangrunan a sentro dagiti banag iti lubong; ti estratehia, ekonomia, politika, kultura, ken relihioso.

Dagiti kasapaan a sibilisasion iti lubong, ti Mesopotamia (Sumer, Akadio, Asiria ken Babilonia) ken ti taga-ugma nga Ehipto, ket nagtaud manipud iti Nalames nga Immindayon ken dagiti rehion ti Ginget ti Nilo iti taga-ugma nga Asideg a Daya. Dagitoy ket sinaruno pay babaen dagiti sibilisasion ti Hititas, Griego ken Urartia ti Asia Menor, ti Elam iti sakbay ti Irani a Persia, ken dagiti pay sibilisasion ti Lebante (a kas ti Ebla, Ugarit, Canaan, Aramea, Penisia ken Israel), dagiti sibilisasion ti Persiano ken Mediana idiay Iran, ti Amianan nga Aprika (Kartago/Penisia) ken ti Arabiano a Peninsula (Magan, Saba, Ubar). Ti Asideg a Daya ket immuna idi a kaaduan a naikaykaysa babaen ti Neo Asiriano nga Imperio, kalpasanna ti Akuemenidad nga Imperio ken kalpasanna sinaruno ti Masedonia nga Imperio ken kalpasan daytoy iti bassit babaen dagiti imperio ti Iran (ti Parto ken dagiti Sasanida nga Imperio), ti Romano nga Imperio ken ti Bisantino nga Imperio. Nupay kasta, dagitinto naududi a Arabo a Kalipato ti Tengnga a Panpanawen, wenno Islamiko a Nabalitokan a Panawen a nagrugi iti panagrukma ti rehion ti Arabo idi maika-7 a silo AD, daytanto ti umuna a panangikaykaysa ti Tengnga a Daya a kas naisangayan a rehion ken agpartuat iti naturay nga Islamiko nga identidad ti etniko a kaaduan (ngem saan nga eksklusibo) nga adda ita nga aldaw. Dagiti Mongol, dagiti Turko a Selyusida ken dagiti Otomano nga Imperio, dagiti Sapabida ken ti Britaniko nga Imperio ket kanungpalan pay a nangituray iti rehion.

Ti moderno a Tengnga a Daya ket nangrugi kalpasan ti Sangalubongan a Gubat I, idi ti Otomano nga Imperio, a kimmaddua idi iti Sentral a Bilbileg, ket inabak idi babaen ti Britaniko nga Imperio ken dagiti kaduada ken ti nabingay kadagiti nadumaduma a naisinsina a pagilian, iti immuna babaen dagiti Bilin ti Britania ken Pransia. Dagiti sabali pay a nangsikko a paspasamak ket mairaman ti pannakabangon ti Israel idi 1948 ken ti kanungpalan nga ipapanaw dagiti bileg ti Europa, a naisangayan ti Nagkaykaysa a Pagarian ken Pransia babaen idi patingga ti tawtawen ti 1960. Dagitoy ket nabaliwan bassit babaen ti dimmakdakkel nga impluensia ti Estados Unidos manipud dagiti tawtawen ti 1970 ken ti masakbayan.

Idi maika-20 a siglo, ti adu a penpen ti krudo a lana ti rehion ket nakaited daytoy iti baro a kinapangruna iti estratehia ken ekonomia. Ti adu a panagpataud ti lana ket nangrugi idi 1945, a ti Saudi Arabia, Iran, Kuwait, Irak, ken ti Nagkaykaysa nga Emirato nga Arabo ket addaan kadagiti adu a kantidad iti lana.[21] Dagiti nakarkulo a reserba ti lana, a naipangpangruna idiay Saudi Arabia ken Iran, ket isu dagitoy ti kaaduan iti lubong, ken ti internasional a kartel ti lana ti OPEC ket inturayan babaen dagiti pagilian ti Tengnga a Daya.

Idi lasud ti Nalamiss a Gubat, ti Tengnga a Daya ket teatro idi ti ideolohikal a salisal a nagabetan dagiti dua a nalatak a bileg ken dagiti kumaduaanda: ti NATO ken ti Estados Unidos iti maysa a bangir, ken ti Kappon ti Sobiet ken ti Warsaw Pact iti sabali, ket nagsasalisalda iti impluensia dagiti kumaduaan iti rehion. Malaksid kadagiti politikal a rason adda pay ti "ideolohikal a suppiat" a nagbaetan dagiti dua a sistema. Iti pay maipatinayon, a kas insupsuppiat babaen ni Louise Fawcett, kadagiti adu a nangruna a banag iti suppiatan, wenno mabalin nga ad-adu a napudno iti gagar, ket dagidi immuna, dagiti ganetget dagiti nalatak a bileg ti pannakagun-od iti estratehiko a panangatiw iti rehion, ti maiakdua, ti kinapudno a ti rehion ket aglaon kadagiti dua a pagkatlo dagiti reserba ti lana iti lubong ket nagbalbalinenn a nangruna iti ekonomia iti Akinlaud a lubong […][22] Iti uneg daytoy a batayan iti konteksto, ti Estados Unidos ket nagsapul a nangilingay ti Arabo a lubong manipud iti impluensia ti Sobiet. Kadagiti amin a paset ti panawen ti maiak-20 ken maiak-21 a sigsiglo, ti rehion ket nakasanay kadagiti paset ti panawen iti relatibo a kappia ken panagibtur ken dagiti paset ti panawen iti suppiat a naisangayan iti nagabetan dagiti Sunni ken dagiti Shiite.

Ekonomia

urnosen
Nangruna nga artikulo: Ekonomia ti Tengnga a Daya

Dagiti ekonomia ti Tengnga a Daya sumakop manipud iti napanglaw unay (a kas ti Gaza ken Yemen) aginggana kadagiti nabaknang unay a pagilian (a kas ti Katar ken UAE). Iti amin-amin, manipud idi 2007, segun ti CIA World Factbook, amin a pagilian idiay Tengnga a Daya ket mangitartaripato iti positibo a gatad iti idudur-as.

Segun dagiti database ti Panangipakita ti Panagdur-as iti Lubong ti Banko ti Lubong a naipablaak idi Hulio 1, 2009, dagiti tallo a kadakkelan nga ekonomia ti Tengnga a Daya idi 2008ket ti Turkia ($794,228,000,000), Saudi Arabia ($467,601,000,000) ken Iran ($385,143,000,000) kadagiti termino ti Nominal a GDP.[23] No maigapu iti nominal a GDP iti tunggal maysa a tao, dagiti kangatuan a nairanggo a pagilian ket ti Katar ($93,204), ti UAE ($55,028), Kuwait ($45,920) ken Cyprus ($32,745).[24] ti Turkia ($1,028,897,000,000), Iran ($839,438,000,000) ken Saudi Arabia ($589,531,000,000) ket addaan kadagiti kadakkelan nga eknomia kadagiti termino iti GDP-PPP.[25] No maibatay iti tunggal maysa a tao a matgedan a naibatay iti (PPP), dagiti kangatuan a nairanggo a pagilian ket ti Katar ($86,008), Kuwait ($39,915), ti UAE ($38,894), Bahrain ($34,662) ken Cyprus ($29,853). Dagiti kababaan a nairanggo a pagilian idiay Tengnga a Daya, kadagiti termino ti matgedan ti tunggal maysa a tao (PPP), ket ti autonomo a Turay ti Palestina ti Gaza ken ti West Bank ($1,100).

Ti estruktura ti ekonomia dagti pagilian ti Tengnga a Daya ket ketmaigiddiat iti kapanunotan a bayat nga adda met dagiti pagilian nga agdepdepende kadagiti produkto a mainaig iti lana (kas ti Saudi Arabia, ti UAE ken Kuwait), dagiti dadduma ket addaan iti dibersio a batayan ti ekonomia (kas ti Cyprus, Israel, Turkia ken Ehipto). Dagiti industria ti rehion ti Tengnga a Daya Middle ket mairaman ti lana ken dagiti produkto a mainaig iti lana, agrikultura, kapas, baka, kagatasan, abel, dagiti produkto ti lalat, dagiti instrumento ti siruhia, alikamen iti depensa (dagiti paltog,bala, tangtangke, dagiti submarino, dagiti pakilaban nga eroplano, dagiti UAV, ken dagiti misil). Ti panagibanko ket nangruna pay a sektor dagiti ekonomia, a naipangpangruna kadagiti kaso ti UAE ken Bahrain.

Malaksid ti Cyprus, Turkia, Ehipto, Lebanon ken Israel, ti turismo ket saan unay a nadur-as a lugar ti ekonomia, gapu ti kasasaad ti sosial a konserbatibo iti rehion ket ti pay politikal a riribok kadagiti dadduma arehion iti Tengnga a Daya. Kadagiti naudi a tawen, nupay kasta, dagiti pagilian a kas ti UAE, Bahrain, ken Hordania ket nangrugrugin a mangawis kadagiti ad-adu a bilang dagiti turista gapu ti pannakapasayaat dagiti pasilidad ti turista ken dagiti panangipalag-an dagiti makagawid nga annuroten a mainaig iti turismo.

Adu dagiti awan trabaho idiay rehion ti Tengnga a Daya ken Amianan nga Aprika, a naisangayan dagiti ubbing nga agtawen iti 15–29, ti demograpia a mangirepresenta ti 30% iti dagup a populasion ti rehion. Ti dagup a gatad dagiti awan ti trabaho iti rehion idi 2005, segun ti International Labor Organization, ket 13.2%,[26] ken kadagiti ubbing ket nangatngato a kas 25%,[27] aginggana ti 37% idiay Morocco ken 73% idiay Siria.[28]

Dagiti nota

urnosen
  1. ^ Iti Italiano, ti panangiyebkas iti "Vicino Oriente" (Asideg a Daya) ket kaaduan met idi a naus-usar a mangiba iti Turkia, ken ti Estremo Oriente (Adayo a Daya wenno Patingga a Daya) tapno mangibaga iti amian nga Asia iti daya ti Tengnga a Daya

Dagiti nagibasaran

urnosen

Dagiti dakamat

urnosen
  1. ^ IMF WEO Okt. 2010 Naala idi 15-10-2010
  2. ^ Beaumont, Blake & Wagstaff 1988, p. 16.
  3. ^ Koppes, CR (1976). "Captain Mahan, General Gordon and the origin of the term "Middle East"". Middle East Studies. 12: 95–98. doi:10.1080/00263207608700307.
  4. ^ Lewis, Bernard (1965). The Middle East and the West. p. 9.
  5. ^ Fromkin, David (1989). A Peace to end all Peace. p. 224. ISBN 0-8050-0857-8.
  6. ^ Melman, Billie, Companion to Travel Writing, Collections Online, vol. 6 The Middle East/Arabia, Cambridge, naala idi Enero 8, 2006.
  7. ^ Palmer, Michael A. Guardians of the Persian Gulf: A History of America's Expanding Role in the Persian Gulf, 1833–1992. New York: The Free Press, 1992. ISBN 0-02-923843-9 pp. 12–13.
  8. ^ Laciner, Dr. Sedat. "Is There a Place Called 'the Middle East'? Naiyarkibo 2015-10-06 iti Wayback Machine", The Journal of Turkish Weekly, Hunio 2, 2006. Naala idi Enero 10, 2007.
  9. ^ Adelson 1995, pp. 22–23.
  10. ^ Adelson 1995, p. 24.
  11. ^ Adelson 1995, p. 26.
  12. ^ a b Davison, Roderic H. (1960). "Where is the Middle East?". Foreign Affairs. 38 (4): 665–75. doi:10.2307/20029452.
  13. ^ Held, Colbert C. (2000). Middle East Patterns: Places, Peoples, and Politics. Westview Press. p. 7. ISBN 0-8133-8221-1.
  14. ^ Shohat, Ella. "Redrawing American Cartographies of Asia". City University of New York. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 1999-10-23. Naala idi 2007-01-12.
  15. ^ Hanafi, Hassan. "The Middle East, in whose world?". Nordic Society for Middle Eastern Studies. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2013-10-18. Naala idi 2007-01-12.
  16. ^ "'Near East' is Mideast, Washington Explains". The New York Times. Agosto 14, 1958. Naala idi 2009-01-25.
  17. ^ Goldstein, Norm. The Associated Press Stylebook and Briefing on Media Law. New York: Basic Books, 2004. ISBN 0-465-00488-1 p. 156
  18. ^ Anderson; Ewan W.; William Bayne Fisher (2000). The Middle East: Geography and Geopolitics. Routledge. pp. 12–13.
  19. ^ The World Factbook Naiyarkibo 2017-09-20 iti Wayback Machine. Cia.gov. Naala idi 2013-07-29.
  20. ^ Novikova, Gayane (Disiembre 2000). "Armenia and the Middle East" (PDF). Middle East Review of International Affairs. Naiyarkibo manipud iti kasisigud (PDF) idi 2014-08-21. Naala idi 14 Agosto 2014.
  21. ^ Goldschmidt (1999), p. 8
  22. ^ Louise, Fawcett. International Relations of the Middle East. (Oxford University Press, New York, 2005)
  23. ^ The World Bank: World Economic Indicators Database. GDP (Nominal) 2008. Datos para iti 2008. Naudi a napabaro idi Hulio 1, 2009.
  24. ^ Ti Datos ket mangibaga iti 2008. World Economic Outlook Database-October 2009, International Monetary Fund. Naala idi Oktubre 1, 2009.
  25. ^ The World Bank: World Economic Indicators Database. GDP (PPP) 2008. Datos para iti 2008. Naudi a napabaro idi Hulio 1, 2009.
  26. ^ "Unemployment Rates Are Highest in the Middle East". Progressive Policy Institute. Agosto 30, 2006. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2011-04-27. Naala idi 2015-01-27.
  27. ^ Navtej Dhillon, Tarek Yousef (2007). "Inclusion: Meeting the 100 Million Youth Challenge". Shabab Inclusion. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2014-02-02. Naala idi 2015-01-27.
  28. ^ Hilary Silver (Disiembre 12, 2007). "Social Exclusion: Comparative Analysis of Europe and Middle East Youth". Middle East Youth Initiative Working Paper. Shabab Inclusion. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2008-08-20. Naala idi 2015-01-27.

Sapasap

urnosen
  • Adelson, Roger (1995). London and the Invention of the Middle East: Money, Power, and War, 1902–1922. Yale University Press. ISBN 0-300-06094-7.
  • Anderson, R; Seibert, R; Wagner, J. (2006). Politics and Change in the Middle East (8th nga ed.). Prentice-Hall.
  • Barzilai, Gad; Aharon, Klieman; Gil, Shidlo (1993). The Gulf Crisis and its Global Aftermath. Routledge. ISBN 0-415-08002-9.
  • Barzilai, Gad (1996). Wars, Internal Conflicts and Political Order. State University of New York Press. ISBN 0-7914-2943-1.
  • Beaumont, Peter; Blake, Gerald H; Wagstaff, J. Malcolm (1988). The Middle East: A Geographical Study. David Fulton. ISBN 0-470-21040-0.
  • Goldschmidt, Arthur Jr (1999). A Concise History of the Middle East. Westview Press. ISBN 0-8133-0471-7.

Adu pay a mabasbasa

urnosen
  • Cressey, George B. (1960). Crossroads: Land and Life in Southwest Asia. Chicago, IL: J.B. Lippincott Co. xiv, 593 p., ill. with maps and b&w photos.
  • Freedman, Robert O. (1991). The Middle East from the Iran-Contra Affair to the Intifada, in series, Contemporary Issues in the Middle East. 1st ed. Syracuse, NY: Syracuse University Press. x, 441 p. ISBN 0-8156-2502-2 pbk.

Dagiti akinruar a silpo

urnosen

  Dagiti midia a mainaig iti Tengnga a Daya iti Wikimedia Commons

Nagsasabtan: 29°00′00″N 41°00′00″E / 29.0000°N 41.0000°E / 29.0000; 41.0000

Naala manipud iti "https://ilo.wikipedia.org/w/index.php?title=Tengnga_a_Daya&oldid=399728"